Page Text
________________
३०२
प्रापनास्त्रे 'अहोलोयतिरियलोए संखेजगुणा' अपोलोकतिर्यग्लोके तत्प्रतरद्वयतिनो वैमानिकाः संख्येयगुणाः, भगवतां समवसवरणादी अधोलौकिकग्रामेषु गमनागमनभावेन, प्रकृतप्रतरद्वयाधिष्ठित समवसरणादौ चावस्थानात् यहूनां वैमानिकानां तत्प्रतरद्वयसंस्पर्शनात् संख्येयगुणत्वं बोध्यम् तेभ्योऽपि 'अहोलोए संखेजगुणा' अधोलोके संख्येयगुणाः वैमानिकाः, बदनां यानिकानां भगवत्मम वसरणादौ अधोलौकिकग्रामेषु अवस्थानसभावात्, तेभ्योपि 'तिरियलोए संखेजगुणा' तिर्यग्लोके तत्प्रतरसंस्पणिनो वैमानिकाः संख्ये यगुणाः, बहनां वैमानिकानां बहुपु समवसरणेषु बहुषु क्रीडास्थानेषु अवस्थानसभावात् तेभ्योऽपि 'उहलोए असंखेजगुणा' ऊर्ध्वलोके वर्तमाना वैमानिका असंख्येयगुणा भवन्ति, वैमानिशानां तल्लोकस्य स्वस्थानखात्, तत्र च स्वभावादेव वैमानिकानां बहुत्वसद्भावात्, _____ अथ वैमानिकदेवी विपयकाल्पबहुत्वं प्रतिपादयति-खेत्ताणुवाएणं' क्षेत्रानुपातेन-क्षेत्रानुसारेण, सव्वत्थोवाओ वेमाणिणीओ देवीओ उइढलायतिरियलोए' भी अधोलोक में संख्यातगुणा अधिक हैं, क्यों कि वहुत-से वैमानिक देव भगवान् के समवसरण आदि में अधोलौकिक ग्रामों में रहते हैं। उनकी अपेक्षा तिर्यक्लोक में संख्यातगुणा अधिक हैं, क्यों कि बहुत से वैमानिक बहुत-से समवसरणों में तथा वहु संख्यक क्रीडास्थानों में अवस्थित होते हैं, उनकी अपेक्षा अप्रलोक में असंख्यातगुणा
अधिक हैं, क्यों कि ऊर्ध्वलोक वैमानिकदेवों का स्वस्थान है, अतएव 'वहां उनकी अधिकता होना स्वाभाविक ही है। ___ चैमानिकदेवियों का अल्प बहुत्व-क्षेत्र के अनुसार सब से कम वैमानिकदेवियां ऊर्ध्वलोक-तिर्यकूलोक में हैं अर्थात् इन दोनों प्रतरों का स्पर्श करनेवाली हैं, उनकी, अपेक्षा त्रैलोक्य में संख्यातगुणी हैं, ગામોમાં તેઓનું ગમનાગમન થાય છે. તેના કરતા પણ અલકમાં સંખ્યાત 'ગણા વધારે છે. કેમકે-ઘણાખરા વિમાનિક દેવો ભગવાનના સમવસરણ વિગેરેમાં અલેકવતિ ગામમાં રહે છે. તેના કરતાં તિર્થંકલેકમાં સંગ્યાતગણું વધારે છે. કેમકે ઘણા ખરા વૈમાનિક ઘણા સમવસરણોમાં તથા બહુસંખ્યક કીડા સ્થાનમાં અવસ્થિત રહે છે તેના કરતાં ઉર્વલોકમાં અસંખ્યાત ગણું વધારે છે. કેમકે-ઉર્થક વિમાનિક દેવેનું સ્વસ્થાન છે. તેથી જ ત્યાં તેઓનું - અધિક પણ હોવું સ્વાભાવિક છે.
વિમાનિક દેવિયેના અધિકપણાનું કથન ક્ષેત્રના અનુસાર સૌથી ઓછી વૈમાનિક દેવિયો ઉલક-તિયંકલેકમાં છે અર્થાત્ આ બન્ને પ્રતનો સ્પર્શ કરવાવાળી છે. તેના કરતાં લેયમાં સંખ્યાતગણી વધારે છે. તેના કરતા અલક–તિર્થંકલેકમાં સંપાતગણી વધારે
| SR No. | 009339 |
| Book Title | Pragnapanasutram Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1975 |
| Total Pages | 1196 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_pragyapana |
| File Size | 80 MB |