Page Text
________________
१६४
प्रमापनास्त्र प्रतिवादरैकैकनिगोदमनन्तानां जीवानां सद्भावात्, तेभ्योऽपि सामान्येन 'बायरा अपज्जत्तया विसेसाहिया' वादराः अपर्याप्तकाः विशेषाधिका भवन्ति, वादर द्वीन्द्रियादि त्रसहायिका पर्याप्तकादीनामपि तत्र समावेशात्, तेभ्योऽपि 'सुहुम वणस्सइकाइया अपज्जत्तया असंखेज्जगुणा' सूक्ष्म वनस्पतिकायिकाः अपर्याप्तकाः असंख्येयगुणा भवन्ति, बादर निगोदा पर्याप्तकापेक्षया सूक्ष्म निगोदा पर्याप्तकानामसंख्येयगुणत्वात्, तेभ्योऽपि सामान्येन 'मुहुमा अपज्जत्तया विसेसाहिया' सूक्ष्माः अपर्याप्तकाः विशेषाधिका भवन्ति, सूक्ष्म तेजःकायिका पर्याप्तकादीनामपि तत्र समावेशात्, अथ समुच्चयसूक्ष्मवादरपर्याप्तकानामल्पबहुत्वादिकं प्ररूपयति-'एएसि णं भंते ! सुहुम पज्जत्तयाणं' गौतमः पृच्छतिहे भदन्त ! एतेषां खलु सूक्ष्म पर्याप्तकानाम् ‘मुहुम पुढवीकाइया पज्जत्तयाणं' में अनन्त-अनन्त जीव होते हैं । बादर वनस्पतिकाय के अपर्याप्तों की अपेक्षा सामान्य बाद अपर्याप्तक विशेषाधिक हैं, क्योंकि हीन्द्रियादि जसकायिकों के अपर्याप्तक भी सम्मिलित हैं । बादर अपर्यातकों की अपेक्षा सूक्ष्म वनस्पतिकायिक अपर्याप्त असंख्यातगुणा हैं, क्योंकि वाद निगोद के अपर्याप्तकों की अपेक्षा सूक्ष्म निगोद के अपर्याप्तक असंख्यातगुणा हैं। सूक्ष्म वनस्पतिकायिक अपर्याप्तकों की अपेक्षा सामान्य सूक्ष्म अपर्याप्तक विशेपाधिक हैं, क्योंकि सूक्ष्म तेजस्काय के अपर्याप्तक आदि का भी इनमें समावेश हो जाता है।
अव समुच्चय सूक्ष्म-चादर पर्याप्तकों का अल्प-बहुत्व दिखलाते हैं__ श्री गौतम स्वामी प्रश्न करते हैं-हे भगवन् ! इन सूक्ष्म पर्याप्तकों, सूक्ष्म पृथ्वीकायिक पर्याप्तकों, सूक्ष्म अप्कायिक पर्याप्तों, सूक्ष्म तेजબાદર નિગોદમાં અનન્ત–અનન્ત જીવ થાય છે, બાદર વનસ્પતિકાયના અપઆંતકની અપેક્ષાએ સામાન્ય બાદર અપર્યાપ્તક વિશેષાધિક છે, કેમકે તેમાં કીન્દ્રિયાદિ ત્રસકાયિકના અપર્યાપ્તક પણ સંમિલિત છે. બાદર પર્યાપ્તકોની અપેક્ષાએ સૂમવનસ્પતિકાયિક અપર્યાપ્ત અસ ખ્યાતગણ છે, કેમકે બાદર નિગદના અપર્યાપ્તકની અપેક્ષાએ સૂમ નિગોદના અપર્યાપ્તક અસંખ્યાતગુણા છે, સૂમ વનસ્પતિકાયિક અપર્યાપ્તકની અપેક્ષાએ સામાન્ય સૂક્ષમ અપર્યાપ્તક વિશેષાધિક છે, કેમકે તેમનામાં સૂક્ષ્મ તેજસ્કાય ઇવેના અપર્યાપ્તક આદિને । पर समावेश 25 Mय छे.
હવે સમુચ્ચય સૂમ-આદર પર્યાપ્તકનું અપ, ઘણુપણું દેખાડે છે.
શ્રીગૌતમસ્વામી પ્રશ્ન કરે છે-હે ભગવન્ ! આ સૂક્ષ્મ પર્યાપ્તકે સૂમ પૃથ્વીકાયિક પર્યાપ્તકે, સૂક્મ અપ્લાયિક પર્યાપ્તકે, સૂકમ તેજકાયિક પર્યાપ્તકે,
| SR No. | 009339 |
| Book Title | Pragnapanasutram Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1975 |
| Total Pages | 1196 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_pragyapana |
| File Size | 80 MB |