________________
प्रमैयबोधिनी टोका पद ६१.०१३ उद्वर्तनाद्वारनिरूपणम्
११०७ एसु उववति , मणुस्सेसु उववज्जति, देवेसु उववज्जंति ? गोयमा ! नो नेरइएसु उबबजेति, तिरिक्खजोणिएसु उववजंति, मगुस्सेसु उववज्जति, नो देवेसु उववज्जंति, जइ तिरिक्खजोगिएसु उववज्जति, किं एगिदिएसु उववज्जति, जाव पंचिदिएसु तिरिक्खजोगिएसु उववज्जंति ? गोयमा! णो एगिदिएसु जाव नो चरिदिएसु उववज्जति, एवं जेहिंतो उववाओ भगिओ तेसु उठवणा वि भाणियव्वा, नवरं संमु. च्छिमेसु न उववज्जंति, एवं सव्वपुढविसु भाणियव्वं, नवरं अहे सत्तमाओ भणुस्सेसु ण उववज्जति ॥ सू०१३॥
छाया-नैरयिकाः खलु भदन्त ! अनन्तरम् उद्वृत्त्य कुत्र गच्छन्ति ? कुत्र उपपद्यन्ते ? किं नैरयिकेपु उपपद्यन्ते ? तिर्यग्योनिकेपु उपपद्यन्ते ! मनुष्येषु उपपद्यन्ते ? देवेषु उपपद्यन्ते ? गौतम ! नो नैरयिकेपु उपपद्यन्ते, तिर्यग्योनि
षष्ट उद्वर्तनाद्वार शब्दार्थ-(नेरइया णं भंते!) भगवन् ! नैरयिक जीव (अणंतरं) अनन्तर-साक्षात् (उन्बत्तिा ) उद्वत्तन करके-निकल कर (कहिं गच्छंति) कहां जाते हैं ? (कहिं उववज्जंति ?) कहां उत्पन्न होते हैं ? (किं नेरइ एसु उववज्जति?) क्या नारकों में उत्पन्न होते हैं ? (तिरिक्खजोगिएसु उववज्जति) तिर्यंचों में उत्पन्न होते हैं ? (मणुस्सेसु उववज्जति) मनुष्य में उत्पन्न होते हैं ? (देवेसु उववति ) क्या देवों में उत्पन्न होते है ?
(गोयमा)-हे गौतम ! (नो नेरइएलु उववज्जति) नारकों में उत्पन्न नहीं होते (तिरिक्खजोंणिएस्सु उववज्जंति) तियचों में उत्पन्न होते हैं
છઠું ઉદ્વર્તના દ્વાર शहाथ-(नेरइया णं भंते ।) लगवन् नेयि 04 (अणंतरं) मनन्तरसाक्षात् (उव्यट्टित्ता) पनि ४रीन-निजीन (कहिं गच्छन्ति) ध्यां तय छ? (कहि उववजति) ४५i Gत्पन्न याय छे ? (किं नेरइएसु उववज्जति ?) शु नारीमा GHन थाय छे ? (किं तिरिक्खजोणिएमु उववज्जति) तिययामा उत्पन्न याय छ ? (मणुस्सेप्ट उववज्जति) मनुष्योमा उत्पन्न थाय छ ? (देवेसु उपवज्जति) શું દેવામાં ઉપન્ન થાય છે ?
(गोयमा ।) गौतम ? (नो नेरइण्ट अवज्ज ति) नारोमा सन्न नथी थता (तिरिक्ख जोणिएसु उबवज्जति) तिय यामा अत्यन्न याय छे. (मणुस्सेस