Page Text
________________
-
प्रज्ञापनासूत्रे वक्तव्या, 'जाव' यावत् स्वेषां स्वेपांत्रायस्त्रिंशकानाम्, लोकपालानाम् स्वासां स्वासां पर्पदाम्, स्वेपां स्वेपाम् अनीकानाम् सैन्यानाम्, स्वेषां स्वेषां अनीकाधिपतीनाम्, स्वासाम् स्वासाम्, 'आयरक्खदेवसाहस्सीणं' आत्मरक्षकदेवसाहस्रीणाम् 'अन्नेसिंच वहणं सोहम्मगकप्पवासीणं' अन्येपां बहुनां सौधर्मककल्पवासिनाम् 'वेमाणियाणं' वैमानिकानाम् देवाण य देवीणय' देवानाञ्च देवीनाञ्च 'आहेबच्चं जाव विहरंति' आधिपत्यम् यावत्-पौरपत्यम्, स्वामिखम्, भर्तृतम्, महत्तरकसम्, आज्ञेश्वरसेनापत्यम् कारयन्तः, पालयन्तः, महताऽहतनाटयगीतवादिततन्त्रीतलता. लत्रुटितघनमृदङ्गपटुप्रवादितरवेण दिव्यान् भोगभोगान् भुञ्जानाः विहरन्तिआसते इत्याशयः, अथ सौधर्मेन्द्रशक्रं प्ररूपयितुमाह-'सक्के इत्थ देविंदे देवराया परिवसइ' शक्रः खलु, अत्र उपर्युक्त स्थानेषु देवेन्द्रो देवराजः, परिवसति, स च शक्रः किं विशिष्टः इत्याह-'वज्जपाणी' वज्रपाणिः, वज्रं पाणौ यस्य स्त्रिंशकों, अपने-अपने लोकपालों का, अपनी-अपनी परिषदों का, अपने-अपने अनीकों का, अपने-अपने अनीकाधिपतियों का, अपनेअपने सहस्रों आत्मरक्षक देवों का तथा अन्य वहुत-से सौधर्मकल्पवासी वैमानिक देवों और देवियों का आधिपत्य, अग्रेसरत्व, स्वा-- मित्व, भर्तृत्व, महत्तरकत्व तथा आज्ञा-ईश्वर सेनापतित्व कराते हुए और उनका पालन करते हुए, नाटक, गीत एवं कुशल वादकों द्वारा वादित वीणा, तल, ताल, मृदंग आदि की मधुर ध्वनि के साथ भोगने योग्य दिव्य भोगों को भोगते हुए रहते हैं। - अब सौधर्मेन्द्र की प्ररूपणा की जाती है-इन स्थानों में शक्र देवेन्द्र देवराज है । वह शक कैसा है, यह बतलाते हैं-शक वज्रपाणि है अर्थात् उसके हाथ में वज्र रहता है । वह पुरन्दर है अर्थात् असुरों જોઈએ યાવતુ પિતાપિતાના ત્રાયસ્ત્રિશકોના, પિતપોતાના લોકપાલના, પિતપિતાની પરિષદેના, પિતપોતાની અનીકેના, પિતપતાના અનીકાધિપતિના, પિતતના હજારે આત્મરક્ષક દેવોના તથા અન્ય ઘણા બધા સૌધર્મ કલ્પવાસી વૈમાનિક દેવ અને દેવિયેના આધિપતિત્વ, અગ્રેસર, સ્વામિત્વ, ભતૃત્વ તથા આજ્ઞા-ઈશ્વર સેનાપતિત્વ કરાવતા થકા અને તેનું પાલન કરતા રહિને નાટક. ગીત તેમજ કુશલ વાદકે દ્વારા વાદિત વીણા, તલ, તાલ, મૃદંગ આદિના પ્રચુર વનિનીના શ્રવણ સાથે ભેગવવા લાયક દિવ્ય ભેગોને ભેગવતા રહે છે.
હવે સૌધર્મેન્દ્રની પ્રરૂપણા કરાય છે–આ સ્થાનોમા શદેવેન્દ્રરાજ છે. તે શક કેવે છે, તે બતાવે છે–શક વા પાણિ છે અર્થાત તેના હાથમાં જ રહે છે. તે પુરન્દર છે અર્થાત્ અસુરે વિગેરેના પુરનું વિદારણ કરાવાવાળે છે, તે
| SR No. | 009338 |
| Book Title | Pragnapanasutram Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1974 |
| Total Pages | 975 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_pragyapana |
| File Size | 63 MB |