Page Text
________________
२०६
प्रशापनासो क्रमशः : स्वगतपर्याप्तापर्याप्तभेदसूचकं, शर्करावालुकादि भेदसूचकञ्च बोध्यम् , तत्र सूक्ष्मपृथिवीकायिकाः समुद्गकपर्याप्तप्रक्षिप्त गन्धावयववत् सकललोकव्यापिनो भवन्ति, वादरपृथिवीकायिकास्तु प्रतिनियत देशस्थायिनो लोकैकदेशे भवन्ति, तेषां प्रतिनियत देशस्थायित्वञ्चाग्रे द्वितीयपदे प्रकाशयिष्यते, अथ सूक्ष्मपृथिवीकायिकानां स्वरूपं प्ररूपयितुं पृच्छति-से किं तं सुहुमपुढ विकाइया ? 'से' अय 'कि त' के ते-कतिविधाः, सूक्ष्मपृथिवीकायिकाः प्रज्ञप्ताः ? भगवानाह-'मुहुम
आपेक्षिक सूक्ष्मता और बादरता अर्थात् सापेक्ष छोटापन और घडापन यहां नहीं समझना चाहिए, यह तो कर्मोदय के निमित्त से ही समझना चाहिए। दो जगह य (च) का जो प्रयोग किया है, वह इस तथ्य को प्रकट करता है कि इन सूक्ष्म और बादर के भी अनेक अवान्तर भेद हैं, जैसे पर्याप्त, अपर्याप्त आदि । ये शर्करा और वालुका आदि उपभेदों के भी सूचक हैं।
• सूक्ष्म पृथिवीकायिक जीव सम्पूर्ण लोक में ऐसे भरे हुए हैं जैसे किसी पेटी में गंध द्रव्य डाल देने पर उसमें सर्वत्र सुगंध व्याप जाती है। बादर पृथ्वीकायिक नियत नियत जगहों पर, लोकाकाश के एक भाग में होते हैं। उनका नियत जगहों में होना आगे द्वितीय पद में बतलाया जाएगा। - अव सूक्ष्म पृथिवीकायिक जीवों की प्ररूपणा की जाती है'. सूक्ष्मपृथिवीकायिकजीव कितने प्रकार के हैं ? भगवान् उत्तर देते हैं -सूक्ष्मपृथिवीकायिक जीव दो प्रकार के होते हैं-पर्यास और अपर्याप्त । - - બેર અને આંબળામા જેવી સૂક્ષમતા અને બાદરતા છે. એવી અપેક્ષિક સૂદ્ધમતા અને બાદરતા છે. એવું અર્થાત્ સાપેક્ષ નાનાપણુ અને મોટાપણું આહીં ન સમજવું જોઈએ, આતે કર્મોદયના નિમિત્તથી જ સમજવું જોઈએ, બે જગ્યાએ (૨–) ને પ્રયોગ કરાય છે, તે આવા તથ્યને પ્રગટ કરે છે કે આ સૂમ બાદરના પણ અનેક અવાન્તર ભેદ છે, જેમકે પર્યાપ્ત. અપર્યાપ્ત વિગેરે. આ શર્કરા અને વાલુકા આદિ ઉપભેદના પણ સૂચક છે.
- સૂક્ષ્મ પૃથિવીકાયિક જીવ સંપૂર્ણ લેકમાં એવા ભરેલા છે કે જેમ કોઈ પિટીમાં ગંધ દ્રવ્ય નાખવાથી તેમાં બધે સુગધ ફેલાઈ જાય છે. બાદર પૃથ્વી કાયિક ચોકકસ એકસ જગ્યાઓ પર, કાકાશના એક ભાગમાં હોય છે. તેઓ નું ચેકસ જગ્યાઓમા થવુ તે આગળ દ્રિતીય પદમાં બતાવવામાં આવશે. .. वे सूक्ष्म पृथ्वी४ि वानी प्र३५॥ ४२राय छे.
સૂદમ પૃથ્વીકાયિક જીર કેટલા પ્રકારના છે ? શ્રી ભગવાન ઉત્તર આપે છે સૂમ પૃથ્વીકાયિક બે પ્રકારના હોય છે પર્યાપ્ત અને અપર્યાપ્ત પર્યાસિયાનું
| SR No. | 009338 |
| Book Title | Pragnapanasutram Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1974 |
| Total Pages | 975 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_pragyapana |
| File Size | 63 MB |