________________
प्रमेययोतिका टीका प्र.३ उ ३ १.७३ विजयादिद्वारनिरूपणम् केरिसए आनारभावपडोयारे पन्नत्ते गोयमा! बहुसमरमणि. ज्जे भूमिभागे पन्नत्ते से जहा णामए आलिंगपुक्खरेति वा जाव एवं एगोरुयदीववत्तव्ववा जाव देवलोगपरिग्गहाणं ते मणुयगणा पण्णत्ता लमणाउसोणवरि इमं णाणतं छ धणुसहस्स झुसित्ता दो छप्पन्नापिटू करंड सत्ता अट्रमभत्तस्स आहारट्टे समुपज्जइ तिन्नि पलिओवमाइं देसूणाई पलिओवमस्सासंखिज्जइ भागेण ऊणगाई जहन्नेणे तिन्नि पलिओवमाई उकोसेणं एगूणपण्णराइंदियाइं अगुपालणा सेसं जहा-एगुरुयाणं । उत्तरकुराएणं कुराए छविहा अणुस्ला अणुसज्जंति तं जहापम्हगंधा मिएगंधा अम्लमा सहा तेयाली से सणिचारी।सू०७३।
छाया-तत्केनार्थेन भदन्त ! एव मुच्यते जबूम्द्वीपो जम्बूद्वीपः गौतम ! जम्बूद्वीपो द्वीपः मन्दरस्य पर्वतस्योत्तरेण नोलवतो दक्षिणेन माल्यवतो वक्षस्कार पर्वतस्य पश्चिमायां गन्धमादनस्य वक्षस्कार पर्वतस्य पूर्वस्याम् अत्र खलूत्तरकुरवो नाम कुरवः प्रज्ञप्ताः प्राचीन प्रतीचीनाऽऽयता उदीचीनदक्षिणविस्तीर्णाः अर्धचन्द्रसंस्थानसंस्थिताः एकादशयोजनसहस्राणि अष्टौ योजनशतानि द्वाचत्वारिंशदधिकानि द्वौ च एकोनविंशतिभागौ योजनस्य विष्कम्भेण । तासां जीवाः प्राचीन प्रतोचोनायता उभयतोवक्षस्कारपर्वतं स्पृष्टाःपूर्वया कोटया पूर्व वक्षस्कारपर्वतं स्पृष्टाः पश्चिमया कोटया पश्चिमं वक्षस्कारपर्वतं स्पृष्टाः त्रिपञ्चाशद्योजनसहस्राणि आयामन। तासां धनुः पृष्टं दक्षिणेन पष्टिोजनसहस्त्राणि चत्वारि चाऽष्टादशोत्तराणि योजनशतानि द्वादश चैकोनविंशतिभागयोजनस्य परिक्षेपेण प्रज्ञतः । उत्तरकुरूणां खलु भदन्त कुरूणां कीदृश आकार भाव प्रत्यवतारः प्रज्ञप्तः गौतम ! बहुसमरमणीयो भामभागः प्रज्ञप्तः तदयथा नामकः-आलिंग पुष्करमिति वा यावत् एवम् एकोरुक द्वाप वक्तव्यता यात्रदेवलोकपरिग्रहाः खलु ते मनुजगणाः प्रज्ञप्ताः श्रमणायुष्मन् ? नवरम्-इदं नानात्वम् पइधनुः सहस्रमुच्छ्रिताः द्विपट्पञ्चाशत् पृष्ठ करण्डकशतानि अष्टमभक्तस्याऽऽहारार्थः समुत्पद्यते त्रीणि पल्योपमानि देशोनानि पल्योपमस्याऽसंख्येयभागेनो-नगानि जयन्येन त्रीणि पल्योपमानि उत्कण एकोनपञ्चाशद्रात्रिदिवानि अनुपालना शेपं यथा-एकोरुकाणाम् । उत्तरकुरुयु खलु कुरुषु पइविधा मनुष्या अनुसज्जन्ति तद्यथा-पद्मगन्धाः१ मृगगन्धाः२ अममाः ३ सहाः ४ तेजस्विनः ५ शनैश्वारिणः ६ । इति ॥७३॥