Page Text
________________
प्रमैयद्योतिका टीका प्र.१० सू.१४४ सर्वजीवानां त्रैविध्यनिरूपणम् १३९७ तो देशोनमपापुद्गलपरावर्त यावत् तत ऊर्ध्व नियमतः सिद्धिगमनम् अन्यथा संसारपरीतत्वायोगात् । 'अपरित्ते णं भंते !०, अपरित्ते' दुविहे पण्णत्ते, काय अपरित्ते य-संसार अपरित्ते' अपरीत्तः कालतः खलु भदन्त ! कियच्चिरम् ? गौतम ! अपरीत्तो द्विविधः प्रज्ञप्तः तद्यथा-कायापरीत्तश्च संसारापरीत्तश्च । तत्र कायापरीत्तः साधारणः, संसारापरीत्तः कृष्णपाक्षिकः । 'काय अपरित्तेणं जहन्ने] अंतोमुहुत्तं-उक्कोसेणं अणंत कालं, वणस्सइकालो' कायाऽपरित्तः खलु भदन्त ! कियच्चिरं कालतो भवति ? गौतम ! जघन्येनान्तर्मुहूर्तम्-ततः परं कस्यापि प्रत्येकशरीरे गमनात् । उत्कर्षेणानन्तं स च वनस्पतिकालः अनन्ता उत्सपिण्यकम अर्ध पुद्गल परावर्त काल तक रहता है । इस अनन्त काल में अनन्त उत्सर्पिणियां और अनन्त अवसर्पिणियां समाप्त हो जाती है। तथा क्षेत्र की अपेक्षा कुछ कम अर्धपुद्गल परावर्त समाप्त हो जाता है इसके बाद वह मुक्ति प्राप्त कर लेता है। नहीं तो वह संसार परीत्त नहीं हो सकता है-'अपरि-ते णं भंते ! हे भदन्त ! अपरीत्त कब तक अपरीत्त अवस्था में रहता है ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं-हे गौतम ! 'अपरित्ते दुविहे पण्णत्ते' अपरित्त दो प्रकार का कहा गया है 'काय अपरित्ते य संसार अपरीत्ते य' एक काय अपरीत्त और दूसरा संसार अपरित्त इनमें जो साधारण होता है वह काय अपरित्त है और जो कृष्ण पाक्षिक है वह संसार अपरित्त है 'काय अपरित्तेणं जहन्नेणं अंतोहुत्त उक्कोसेणं अणंतं कालं दणस्सइकालो' कायपरित्त जघन्य से एक अन्तर्मुहूर्त तक और उत्कृष्ट से वनस्पति
પુદ્ગલ પરાવર્તકાલ પર્યન્ત રહે છે. આ અનંતકાલમાં અનંત ઉત્સપિણિી , અને અનંત અવસર્પિણ સામાપ્ત થઈ જાય છે. તથા ક્ષેત્રની અપેક્ષાથી કંઈક ઓછા અર્ધ પુદ્ગલ પરાવર્ત સમાપ્ત થઈ જાય છે. તે પછી તેઓ મુક્તિ प्रास ४२ से छे. नाहीतर ते संसार परीत थशता नथी. 'अपरित्तेणं भते । હે ભગવન અપરીત કયાં સુધી અપરીત અવસ્થામાં રહે છે? આ પ્રશ્નના उत्तरमा प्रभुश्री ४९ छ । गौतम ! 'अपरित्ते दुविहे पण्णत्ते' मरीतम ४२४पामा मासा छे. 'कायअपरित्ते य संसारअपरित्ते य' मे आय અપરીત અને બીજા સંસાર અપરીત એમાં જે સાધારણ હોય છે, તે ४ायमपरीत छ, सन २॥ कृष्ण पक्ष छे ते ससार २मपरीत छ. 'काय. अपरित्तेणं जहण्णेणं अतोमुहुत्त उक्कोसेणं अणंतं कालं वणम्सइकालो' यमपरीत જઘન્યથી એક અંતર્મુહૂર્ત પર્યત અને ઉત્કૃષ્ટથી વનસ્પતિકાલ પ્રમાણ અનંત
| SR No. | 009337 |
| Book Title | Jivajivabhigamsutra Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1974 |
| Total Pages | 1588 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_jivajivabhigam |
| File Size | 117 MB |