Page Text
________________
प्रद्योतिका टीका प्र. ३ . ५ रत्नप्रमापृथिव्याः क्षेत्रच्छेदः
च्छेदेन छिद्यमानस्य सन्ति द्रव्याणि यानि वर्णतः कालादिना गन्धतः सुरभ्यादिना, रसवस्तिक्तादिना, स्पर्शतः कर्कशादिना संस्थानतः परिमण्डलादिना परिणतानि भवन्तीति प्रश्नस्य हन्त गौतम ! सन्तीति यावत उत्तरं ज्ञातव्यमिति । ' एवं जाव ओबासंतरस्स' एवं यावदवकाशान्वररूप, हे भदन्छ ! यावत्पदेन aratara विद्यमानस्यासंख्येय योजना सहस्रवाहल्यस्य तनुत्रातस्य क्षेत्रच्छेदेन छिद्यमानस्य सन्ति द्रव्याणि वर्णतः कालादिना यावत् संस्थानतः परिमण्डलादिना परिणतानि अन्योन्य वद्धानि विशेषण विशिष्टानि अन्योन्य घटतया तिष्ठन्तीति प्रश्नस्य इन्व गौतम | सन्तीति भगवत उत्तरं
रूप में विभाग करने पर तगत द्रव्य क्या वर्ण की अपेक्षा कालादि रूप से, गंध की अपेक्षा सुरभि आदि रूप से, रस की अपेक्षा तिक्त रस आदि रूप से, स्पर्श की अपेक्षा पर्कश आदि रूप से और संस्थान की अपेक्षा परिमंडल आदि से परिणत होते हैं क्या और अन्योन्य संबद्ध आदि विशेषण वाले होते हुए रहते हैं क्या ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं - हां, गौतम ! वे लगत द्रव्ध वर्ण, गंध, रस, स्पर्श और संस्थान आदि से परिणत आदि पूर्वचन होते हैं । इसी तरह शर्करा प्रभा के घनवात के नीचे स्थित सनुवात के जो कि असंख्यात हजार योजन की मोटाई वाला है केवली की वुद्धि से क्षेत्रच्छेद के रूप में विभाग करने पर लगत द्रव्य क्या वर्ण की अपेक्षा कालादि रूप से, गंध की अपेक्षा सुरभि आदि रूप से, रख की अपेक्षा कर्कश आदि
રહેલ દ્રવ્ય શુ' વની અપેક્ષાથી કાળા વિગેરે પણાથી, ગંધનો અપેક્ષાથી સુરભિ વગેરે રૂપથી રસની અપેક્ષાથી તીખા કડવા રસ વિગેરે પ્રકારથી સ્પર્શની અપેક્ષાથી કકશ વિગેરે રૂપથી અને સસ્થાનની અપેક્ષાથી પરિમડલ વિગેરે પણાથી પદ્યુિત થાય છે. અને અન્યોન્ય સખદ્ધ વિગેરે વિશેષણેાવાળો થઈને રહે છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ કહે છે કે હા ગૌતમાં તેઓ તેમાં રહેલ દ્રવ્ય, વ, ગધ. રસ, શ, અને સંસ્થાન વગેરેથી પરિણત વિગેર પૂર્વવત્ હાય છે, એજ પ્રમાણે શરપ્રભાના ઘનવાતની નીચે રહેલ તનુવાત, કે જે સખ્યાત હજાર ચેાજનની પહેાળાઇ વાળા છે, તેના કેવળીની બુદ્ધિથી ક્ષેત્રચ્છેદથી વિભાગ કરવામાં આવે તે તેમાં રહેલ દ્રવ્ય, શુ' વણુની અપેક્ષાથી કાળાદિ પણાથી ગધની અપેક્ષાએ સુરભિ વગેરે રૂપથી રસની અપેક્ષાથી તીખાં વિગેરે રૂપથી સ્પર્શીની અપેક્ષાથી કશ વિગેરેપણાથી અને સંસ્થાનની અપેક્ષાથી પરિમ’ડલ વિગેરે રૂપે પરિણમે છે. વિગેરે પૂર્વવત કથન સમજી લેશું.
| SR No. | 009336 |
| Book Title | Jivajivabhigamsutra Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1973 |
| Total Pages | 924 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_jivajivabhigam |
| File Size | 62 MB |