________________
-
--
पीयूषषिणी-टीका स ३६ ज्योतिपदेयषर्णनम
मूलम्-तेणं कालेणं तेणं समएणं समणस्स भगवओ महावीरस्स जोइसिया देवा अंतियं पाउब्भवित्था-विहस्सई चंदसूर-सुक्क-सणिच्छराराह धूमकेतु-बुहा यअंगारका यतत्त-तवणिज
टीका-'तेण कालेण तेण समएण' इत्यादि । तस्मिन् काले तस्मिन् समये श्रमणस्य भगवतो महावीरस्य 'जोइसिया देवाअंतियं पाउभवित्या' ज्योतिका देवा अन्तिके प्रादुर्वभूवु -श्रीमहावीरस्य समीपे प्रकटीभूता । नामभिज्योतिप्कान् कथयति-'विहस्सई' बृहस्पतय -योतिष्काणाममायातत्चात् प्रत्येक ते बहव सन्ति-इति । 'चद-मुर-सुक-सणिन्छरा' चन्द्रसूर्यशुक्रगनेश्वरा , 'राह' राहव , 'धूमकेउ-चुहा य' धूमकेतुबुधाच, 'अगारका य' अङ्गारका मङ्गलाच, किंवर्णा एते ? इत्याह-तत्त-तवाणिज्ज-कणग-वण्णा' तम-तपनीय-कनक-वर्णा -तप्ततनीयं-रक्तसुवर्ण, कनक-पीतसुवर्ण तद्वद्वणों येषा ते तथा । केचिद्रक्ता केचि पीता इत्यर्थ , तथा-जे य गहा जोइसमि चारं चरति येच ग्रहां ज्यातिपे
'तेण कालेणं' इत्यादि।
(तेण कालेण तेण समएण) उस काल एवं उस समय में (समणस्स भगवनो महावीरस्स) श्रमण भगवान् महावीर के (अतिय) समीप (जोइसिया देवा) ज्योतिषी देव (पाउभविस्था) प्रकटित हुए । ज्योतिषी देवों के ये नाम है(विहस्सई चद-सूर-मुक्क-सणिच्छरा राह, धूमकेतु-चुहा य अगारका य) बृहस्पति, चद्र, सूर्य, शुक्र, शनैश्वर, राहु, धूमकेतु, बुध और अगारक-मगल। (तत्ततवणिज्ज-कणग-चण्णा) ये देव तप्ततपनीय-रक्त सुवर्ण और कनक-पीत सुवर्ण इनके समान वर्णवाले होते है। (जे य गहा जोइसमि चार चरति ) उक्त से अतिरिक्त
' तेण कालेण ' त्या
(तेण कालेण तेण समएण) ते सतभन त समयमा (समणस्स भग वओ महावीरस्स) श्रम सगवान महावीरनी (अतिये) पामे (जोइसिया देवा)
यातिषी १ (पाउभपित्या) ५४८ च्या ज्योतिषी हेवाना नाम २प्रमाणे छे-(विहस्सई चद सृर सुक्फ-सणिच्छरा राहू धूमकेतु बुहा य अगारका य) १४२पति, यद्र, सूर्य, शुभ, शनिश्वर, राइ, भतु, सुध मने मा२४-मनस (तत्त तवणिज्ज-कणग वण्णा) ते यो त तपनीय-२४d सुपथ मन ४४-पी સુવર્ણના જેવા વર્ણવાળા હોય છે અથત કેટલાએક લાલવવા તથા साये वाया जाय (जे य गहा जोइसमि चार चरति) Gra