Auppatiksutram

SR No.: 009334
Original Sutra Author: N/A
Author: Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year: 1959
Total Pages: 868
Language: Hindi, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & agam_aupapatik
File Size: 26 MB

Page 137

ugustणो-टीका
१६ गमावीरस्वामिवर्णनम
यम्य, यद्वा-चवारि दानादीनि अन्तानि स्वरूपाणि यस्य, 'अन्तोऽवयचे स्वरूपे च' इति हमचन्द्र । स चतुरन्त स एव स्वार्थिके प्रज्ञाद्यणि चातुरन्त चातुरन्त एवं चक जन्मजरामर गोन्दकचेन कतुल्यवान वरच तत्-चातुरन्तचक वरचातुरन्तचक्रम्, चरपदेन राजचापेक्षयाऽस्य वेष्टव व्यय लोकसाधकत्वात्, धर्म एव चरचातुरतच धर्मरचातुरन्त ताम्य धर्माऽतिरिक्तस्यासम्भवात् । अतएव मोगताति-धमाभासनिगम तेषा तात्विकार्थप्रतिपादकवाभावेन श्रेष्टवाभावात् धर्मचरचातुरन्तचक्रेग वर्तितु गी यस्येति धर्मवरचातुरन्तचक्रवर्ती, चक्रवर्त्तिपदेन षट्खण्डाधिपतिसाहय्य व्यायते, तथाहि चवार उत्तरदिगि हिमवान् शपदिक्षु चोपाधिभेदेन समुद्रा अता सीमानस्तेषु स्वामिवेन भवधातुरन्त चक्रेण - रत्नभूत-प्रहरणविशेषसदृशेन चानिरत्नेन वर्तितु शील यम्य स चक्रवर्ती, चातुरन्तथासौ चक्रवर्ती च चातुरन्तचक्रवर्ती,
,
+
,
वरचातुरन्तचक " ऐसा पद चकका अपेक्षा श्रे प्रकट करनेके
2
64
भाव इन चारको लेकर जो रम्य-श्रेष्ठ है, अथवा दानादिक चार जिसके अवयव है, अथवा दानादिक चार जिसके स्वरूप है, वह चतुरन्त है, चतुरन्त गन्दसे स्वार्थ में अणू प्रयय करने पर चातुरन्त " बन जाता है, चातुरन्तही जन्म, जरा और मरणका उच्छेदक होनेसे एक चक है, इसे चर शब्दके साथ सवधित करने पर बन जाता है, वर पद इस चातुरन्तचकको राजलिये दिया गया है । राजचक तो केवळ इस
44
लोककाही साधक होता है तन कि यह चातुरन्तचक इहलोक और परलोक इन दोनों
"
antar साधक माना गया है। अन इस मिलाने पर " धर्मबरचातुरन्तचक्र " इस
'वरचातुरन्तचक्र " पदको धर्मके साथ प्रकारका पढ निप्पन्न हो जाता है,
-
કાર્યના જે નાશ કરે છે અથવા દાન શીલ, તપ તેમજ ભાવ એ ચારને લઈને જે રમ્ય- શ્રેષ્ઠ છે અથવા દાનાદિક ચાર જેના અવયવે છે અથવા દાનાદિક ચાર જેનુ સ્વરૂપ છે તે ચતુરન્ત છે ચતુરન્ત શબ્દથી સ્વાર્થ મા જ્ઞા પ્રત્યય ગ્યાથી ચાતુરન્ત અને છે ચાતુરન્ત જ જન્મ જરા અને મચ્છુને નાગ તખ્તાર હેાવાથી ચક્ર છે, તેને વર શબ્દની સાથે જોડવાથી ‘ વચાતુરતચક' એવુ પદ આની જાય છે વર પદ્મ આ ચાતુરન્તચક્રને રાજચક્રની અપેક્ષાએ શ્રેષ્ઠ પ્રકટ કરવા માટે આપેલુ છે રાજ્યકતા કેવલ આજ લેાકને સાધક અને છે જ્યારે આ ચાતુરન્તચક્ર હિલેાક અને પરલેક એ બન્ને લેારોને સાધક માનવામા આવે છે. હવે આ ‘વરચાતુરન્તચક ’ પદ્મને ધર્મની સાથે તેડવાયા ધર્મવરચાતુરન્તચક્ર' આ પ્રકારનું પદ