________________
आर्यमुधर्म परिचयदर्शनम् । ते-अनुत्तरोपपातिकाः, अनुत्तरोपपातिकानां जालिकुमारादीनां दगदगाध्ययनात्मकप्रथमवर्गोपलक्षितकथाः-अनुत्तरोपपातिकदशाः। अत्र दशगव्दो लक्षणयां कथारूपार्थबोधकः, भगवताऽस्याङ्गस्य धर्मकथारूपतयैव प्रतिबोधितत्वात् । 'संख्यायास्तत्पुरुपरय वाच्यः' इति डच । तासास--अनुत्तरोपपातिकदशानां नवमस्याङ्गस्येदमाचं भूत्रम्-'तेणं कालेणं' इत्यादि ।
मूलम्-तेणं कालेणं तेणं समएणं रायगिहे जयरे अज्जसुहम्मस्स समोसरणं, परिसा निग्गया जाव जंबू पज्जुवासइ, एवं वयासी-जइ णं अंते ! समणेणं जाव संपत्तेणं अटमस्स अंगस्स अंतगडदसाणं अयम हे पण्णत्ते, नवमस्स णं भंते ! अंगस्स अणुत्तरोववाइयदसाणं समजेणं जाव संपत्तेणं के अ? पण्णते ? ॥ सू० १॥
छाया-तस्मिन् काले तस्मिन् समये राजगृहं नगरम् , आर्यमुधर्मणः सम वसरणम् परिपन्निर्गता यावजम्बूः पर्युपास्ते, एवमवादीत्-यदि खलु भदन्त ! श्रमणेन यावत् संमाप्तेनाष्टमस्याङ्गस्यान्तकृतदशानामयमर्थः प्रज्ञप्तः, नवमरय खलु भदन्त ! अगस्यानुत्तरोपपातिकदशानां यावत् संमाप्तेन कोऽर्थः प्रज्ञप्तः ॥म. १॥
टीका-"तेणं कालेणं' इत्यादि । तस्मिन् काले तस्मिन्समये च राजगृहनामधेयं नगरमासीत , तरिमन् काले चतुर्थारकलक्षणे तस्मिन् समये हीयमानरूपे, राजत्तरोपपातिक हैं । अनुत्तर विमानों में उत्पन्न होनेवाले जालिकुमार आदि दश अध्ययनवाला जिस का प्रथम वर्ग है, वह 'अनुत्तरोपपातिकदशाङ्गसूत्र' है । यहाँ दश शब्द, लक्षणा से कथावस्तुका ज्ञान करानेवाला है, क्यों कि भगवान् के द्वारा इस अङ्ग का धर्मकथारूपसे उपदेश दिया गया है । इस नवमे अङ्ग का यह पहला सूत्र है
'तेणं कालेणं' इत्यादि । नति भा२ मा अध्ययन वाणाना प्रथम वर्गछे ते 'अनुत्तरोपपातिकदमागचत्र' છે અહિ દશ શબ્દ લક્ષણથી કથાવસ્તુનું જ્ઞાન કરવાવાળે છે કેમકે ભગવાનદાર આ અંગે ધર્મકથારૂપે ઉપદેશ દેવાએલ છે તે નવમાં અગનું આ પ્રથમ સૂત્ર છે. 'तेणं कालेणं त्यादि
