________________
१४०
अन्तकृतदशाङ्गसूत्रे
अन्तःपुरे कामभोगेषु च मूच्छितो न शक्नोमि भगवदन्तिके दीक्षां ग्रहीतुम् । 'से नृणं कण्हा ! अयमट्ठे समट्ठे ?' तन्नूनं हे कृष्ण ! अयमर्थः समर्थः ? इति भगवत्कथनानन्तरं कृष्णः माह - 'हंता ! अत्थि' हन्त ! अस्ति, 'हन्त' इति कथितस्वीकारे; हे भदन्त ! यद् भवता प्रोक्तं तत्सर्वं सत्यमेवास्ति || सू० ३ ॥ ॥ मूलम् ॥
तं नो खलु कण्हा ! एवं भूयं वा भवं वा भविस्सइ वा जन्नं वासुदेवा चइत्ता हिरन्नं जाव पवइस्संति । से केणट्टेणं भंते ! एवं बुच्चइ-न एवं भूयं वा जाव पवइस्संति ! कण्हाइ अरहा अरिनेमी कण्हं वासुदेवं एवं वयासी- एवं खलु कण्हा ! सवे वि य णं वासुदेवा पुवभवे नियाणकडा, से एएण्ट्ठेणं कण्हा ! एवं बुच्चइ - न एवं जाव पवइस्संति ॥ सू० ४ ॥ ॥ टीका ॥
1
'तं नो' इत्यादि । 'तं नो खलु कण्हा ! एवं भूयं वा भव्वं वा भविस्सर वा जन्नं वासुदेवा चइत्ता हिरन्नं जाव पव्त्रइस्संति' तन्नो खलु कृष्ण ! एवं भूतं वा भव्यं वा भविष्यति वा यत्खलु वासुदेवास्त्यक्त्वा हिरण्यं यावत् प्रव्रजिष्यन्ति !=हे कृष्ण ! वासुदेवाः कामभोगान् त्यक्त्वा हिरण्यादिकं सर्वे प्रविभाज्य न प्रत्रजिताः, न मत्रजन्ति, न वा प्रत्रजिष्यन्ति यतः कालत्रयेऽपि प्रव्रज्या नहीं ले सकता ?
हे कृष्ण ! क्या मैंने तुम्हारे हृदय में जो बात उत्पन्न हुई वह कही, वह बिलकुल ठीक है ?
कृष्ण ने कहा- हे भदन्त ! आप सर्वज्ञ हैं, आपसे कोई बात छिपी हुई नहीं है, आपने जो कुछ है ॥ ० ३ ॥ कहा वह सर्वथा सत्य
भगवान् ने कहा- हे कृष्ण ! वासुदेव अपने भवमें हिरण्य ન લઈ શકું ?
હે કૃષ્ણુ ! તમારા હૃદયમાં ઉત્પન્ન થએલ જે વાત મેં કહી તે ઠીક છે ? કૃષ્ણે કહ્યુ “હે ભદન્ત ! આપે જે કહ્યું છે તે અધુ ઠીક છે, કારણકે આપ सर्वज्ञ छो, यापथी अर्थ वात सन्नगी नथी ( सू० 3 )
ભગવાને કહ્યું-હે કૃષ્ણ, એ તે કદી ભૂતકાળમાં બન્યું નથી, વર્તમાનમાં બનતુ
