________________
मुनिकुमुदचन्द्रिका टीका, गजसुकुमालस्य दीक्षाग्रहणविचारः
॥ टीका ॥ । 'तए णं' इत्यादि । 'तए णं' ततः खलु-कृष्णस्य गमनानन्तरं खलु 'से गयसुकुमाले कुमारे' स गजसुकुमालः कुमारः, 'अरहओ अरिहनेमिस्स अंतिए धम्मं सोचा' अर्हतोऽरिष्टनेमेः अन्तिके धर्म श्रुखा, 'जं नवरं' यो विशेषः स उच्यते--अम्मापियरं आपुच्छामि' अम्बापितरौ आपृच्छामि, 'जहा मेहे' यथा मेघः यथा मेघो धर्म श्रुत्वा भगवन्तमेवं न्यवेदयत्-हे भदन्त ! मातापित्रोरनुमतिमादाय भवदन्तिके प्रव्रज्यां ग्रहीतुमिच्छामि, एवमयपि कुमारो न्यवेदयत् ; 'णवरं' विशेपश्चायम्-'महिलियावज्जे जाव वड्ढियकुले' महिलिकावों यावद् वर्धितकुल:-मेघवदयमपि कुमारो भगवतः समीपात्मतिनिवृत्तो मातापितृभ्यां निवेदिताऽखिलनिजाभिप्रायो दीक्षाग्रहणाय तदाज्ञां प्रार्थयामास, अनन्तरं ज्ञाततदभिप्रायौ मातापितरौ एवमुक्तवन्तौ-हे वत्स ! त्वं साम्प्रतं 'महिलियावज्जे' महिलिकावर्जः-अकृतविवाहोऽसि, अतो विवाहं कृत्वा सांसारिकभोगविलासान् भुञ्जानः 'जाव वड्रियकुले' यावद्वर्धितकुल:-वर्धितं सन्तानोत्पत्त्या कुलं येन स तथाभूतः प्रवज्यां गृहाणेति । तए णं से कण्हे वासुदेवे' ततः
परन्तु गजसुकुमाल को भगवान् अरिष्टनेमि की वाणी सुनकर वैराग्य उत्पन्न हो गया। बाद उन्होंने हाथ जोड कर भगवान से निवेदन किया कि-हे भदन्त ! मैं अपने माता-पिता से पूछकर आपके समीप प्रव्रज्या (दीक्षा) ग्रहण करूँगा। इस प्रकार मेघकुमार के समान भगवान को निवेदन करके अपने घर आये
और वहा उन्होंने माता-पिताके समक्ष अपना अभिप्राय प्रगट किया। माता-पिता ने उनकी दीक्षा की बात सुनकर उनसे कहा- हे वत्स ! तुम्हारा अभी विवाह भी नहीं हुआ है और तुम वर्धितकुल नहीं हो। इसलिये पहले तुम विवाह करो; बाद में
પરન્તુ ગજસુકુમાલને ભગવાન અરિષ્ટનેમિની વાણી સાંભળી વૈરાગ્ય ઉત્પન્ન થયું. આથી તેમણે હાથ જોડી ભગવાનને નિવેદન કર્યું કે—હે ભદન્ત ! હું મારા માતાપિતાને પૂછોને આપની પાસે દીક્ષા ગ્રહણ કરીશ. એ પ્રકારે મેઘકુમારની પેઠે ભગવાનને નિવેદન કરી પોતાને ઘેર આવ્યા, અને માતપિતાને પિતાને અભિપ્રાય કહી સંભળાવ્યા. માતાપિતા તેની દીક્ષાની વાત સાંભળી તેને કહ્યું –
હે વત્સ! તમારો હજી વિવાહ પણ થયું નથી અને હજી તમે વંશવૃદ્ધિ કરી નથી માટે તમે વિવાહ કરે. સંતાન થયા પછી તમારે ભાર તેને સેંપી દીક્ષા