Page Text
________________
अगारधर्म सञ्जीवनीटीका अ०१०५२ अनर्थदण्डविरमणत्रताविचारवर्णनम् २९७ रणम्-उदूखल मुसल-घरट्ट-वासी कुठारादि, सयुक्त च तद्धिकरण सयुनाधिककरणम्-उदुखलादिक हि नैकल किञ्चिदपि कार्य कत्ते क्षममपितु मुसलगदिना मिथः सयोगेनैव,एव वास्याद्यपि दण्डादिसयोगेनैव छिदादिकार्य सम्पादयितुमल न त्वेकलमिति भवति सयुक्त भूत्वाऽधिकरणमिति निर्गलितार्थः । सयुक्तस्याधिकरणस्य हिंसाहेतुत्वेनोपचारादतीचारत्वमवगन्तव्यम् । अय च हिंसामदानस्यातीचारः४। उपभुज्यन्त इत्युपभोगाखान-पानादयः पदार्थास्ते पा परिम्समन्ताद्भोगस्तस्य तस्माद्वाऽतिरेक.,यद्वा उपभोगा सकृद्भोगयोग्यमनपानसकचन्दनादि, परिभोग= पुनः पुनर्भोगयोग्य भवनाऽऽसनादि, तयोस्ताभ्या वाऽतिरेक. आधिक्यम्-उप
१-'वासी'-'धमुला' इति भापा ।
२-'शाम्भवी शक्तिरेकला'-इत्यमरपीयूपव्याख्या ।। आदि, इनको सयुक्त ( मिला) करके रखना । अकेला ऊखल आदि कुछभी कार्य करने में समर्थ नहीं है किन्तु मूसल आदिके सयोगसे ही कार्य कर सकता है। इसी प्रकार अकेला वसूला, कुल्हाडीभी कार्य नहीं कर सकते, ये भी डडा आदिके सयोगसे सर्य करते हैं, इसलिए घह सयुक्ताधिकरण है। इसी प्रकार गोली आदि भरकर बन्दूक आदिका रखना भी सयुक्ताधिकरण है। यह सयुक्त अधिकरण हिंसाका कारण है, अत. उपचारसे अतिचार है। यह हिंसाप्रदानका अतिचार है।
(५) उपभोगपरिभोगातिरेक-ग्वान पान आदि पदार्थोंके भोगनेकी अधिकताको, अथवा एक बार भोगमें आनेवाले अन पान माला चन्दन आदि पदार्थ उपभोग कहलाते हैं, और बारम्बार भोगमे आने योग्य मकान आसन आदि परिभोग कहलाते हैं, इन दोनोकी अधिकताको રાખવા એકલા ઉખલ આદિ કાઈ પણ કામ કરી શકતા નથી પરંતુ મૂળ આદિન સંચાગથી જ કરી શકે છે, એ જ રીતે એકલો વાસ કે કુહાડી પણ કામ કરી શકતા નથી, તે પણ દાડા-હાથા આદિના રાગથી કામ કરી શકે છે, તેથી તે સ ચુતાધિકરણ છે એજ રીતે ગેળી આદિ ભરીને બ દૂક વગેરે રાખવા એ પણ સ યુકતાધિકરણ છે એ સ યુકત અધિકરણ હિંસાનું કારણ છે, તેથી ઉપચાર કરીને અતિચાર છે એ હિંસાપ્રદાનને અતિચાર છે
(५) 6पोगपरिनागाति२:-- मान - पान All पहायाने सागवानी અધિકતાને, અથવા એકવાર ભેગાવવામાં ઉપયોગી થાય તેવા અન્ન-પાન માળા થદન આદિ પદાર્થો ઉપભેગ કહેવાય છે, અને વાર વાર ભેગાવવામાં ઉપયેગી થાય તેવા મકાન આસન વગેરે પરિગ કહેવાય છે, એ બેઉની અધિકતાને ઉપલોગ
| SR No. | 009331 |
| Book Title | Upasakdashangasutram |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1961 |
| Total Pages | 638 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_upasakdasha |
| File Size | 18 MB |