________________
टीका० अ० १६ द्रौपवच
सद्भावात् । तथा शाश्वतः शाश्वत गतिकारणत्वात् । यद्वा-यतो नित्यस्वस्माच्छाश्वत इति । अयमेव धर्मः श्रद्धेयो ग्राह्यथेत्यत्र हेतु प्रदर्शयन् विशेषणान्तरमाह - समेत्य इत्यादि । लोक पट् जी निकाय दुःखदावानलान्त पतित, समेत्य = केत्रज्ञानेन प्रत्यक्षतया विज्ञान, खेदज्ञैः सर्वमाणिदुः साभिज्ञैस्तीर्थकरेः प्रवेदितः= आदिष्ट । ' प्रवेदित: ' इत्यनेन धर्मोऽय मया न स्वमनीपया कल्पितः' इति च धर्मस्वामिना शिष्यमुद्दिष्य सूचितम् | अनुयोगद्वारे -
३१७
यह शाश्वत माना गया है अथवा हेतु हेतुमद्भाव से भी यों कह सकते हैं कि जिस कारण से यह नित्य है इसी कारण से यह शाश्वत माना गया है | अतः प्रत्येक मुमुक्षु जीवों द्वारा यह धर्म श्रद्धेय श्रद्धा करने योग्य एव ग्राह्य-आराधन करने योग्य है इस विषय मे पूर्वोक्त रूप से सूत्रकार हेतु का कथन कर उस धर्म की प्ररूपणा करने के कारण का प्रदर्शन करते हुए "समेत्य लोक खेदज्ञः प्रवेदित' " कहते है कि समस्त प्राणीयों के दुखों के वेत्ता केवलज्ञानी प्रभु ने इस पट्जीव निकायरूप लोक को प्रत्यक्षरूप से साक्षात् दुःखरूपी दावानल से जलता हुआ देखकर इस शुद्ध, शाश्वतिक धर्म का कथन किया है ।
भावार्थ अनत सासारिक दुखो से सतप्त समस्त ससारी जीवों को साक्षात् हस्तामलकवत् देखकर दुःखो से उनके उद्धार के निमित्त वीतराग केवलज्ञानियोंने ही इस धर्म की प्ररूपणा की है। मैं ने अपनी ओर से इसका कथन नहीं किया है । इस प्रकार श्री सुधर्मास्वामी अपने शिष्य जम्बूस्वामी को समझाते है ।
વામા આવ્યે છે અથવા હેતુ-હેતુ મદ્ભાવથી પણ એમ કહી શકાય છે કે જે કારણને લઈને આ નિત્ય છે તે કારણથી જ આ શાશ્વત માનવામા આવ્યે છે. એથી દરેક મેાક્ષને ઇચ્છનારા જીવે વડે આ ધમ શ્રદ્ધેય-શ્રદ્ધા કરવા ચેગ્ય અને ગ્રાહ્ય આરાધવા ચેાગ્ય આ વિષે સૂત્રકાર પૂર્વોક્ત રૂપે હેતુનુ उथन हरीने ते धर्मनी प्र३यथा ४२ता " समेत्य लोक खेदज्ञे प्रवेदित " जडे છે કે બધા પ્રાણીઓના દુખાને જાણનારા કેવળજ્ઞાની પ્રભુએ આ ષટ્ઝવ નિકાય રૂપ લેકને પ્રત્યક્ષ રૂપમા સાક્ષાત્ દુખરૂપી દાવાનળમાં સળગતા જોઈને શુદ્ધ, શાશ્વતિક વર્મનું કથન કર્યું છે~~~
ભાવા—સુ સારના બધા જીવાને અન ત માસારિક ઃ ખેાથી હસ્તા મલકત સત્તમ જોઈને તેમના ઉદ્ધાર માટે વીતરાગ કેવળજ્ઞાનીએ એ જ આ ધર્મોનું નિરૂપણુ કર્યુ છે. મેં પેાતાની મેળે આ કથન કર્યું નથી શ્રી સુધાં સ્વામી પોતાના શિષ્ય જમ્મૂ સ્વામીને આ પ્રમાણે સમજાવે છે