________________
भनगारधर्मामृतपणी टी० अ०१४ तेतलिपुत्र प्रधानचरितवर्णनम्
८७
मेवमवादीत् ' भो' हे पोट्टिले । भीतस्य खलु माज्याशरण भावि तन दृष्टान्तमाह-यथा-' उन डियस' उत्कण्ठिनग्य= परदेशपर्तिवाद सुकस्य प्रदेशगमन,
1
+
"
forer ' सुनितस्य जन्नम् ' तिसियम्म' ठपितस्य पान, 'आउरस्म आतुरस्य - रोगिण' 'भेमज' भैषज्य 'मायिम्म' मायिकम्य = मायाविन रहस्य = गोपनम्, अभिजुनस्म' अभियुक्तम्य = दोपापपादयुक्तस्य ' पचपकरण = प्रत्यय करण तन्निराकरणेन स्वपि निर्दोपिता प्रतीत्युत्पादनम्, 'अद्वाणपरिसतस्स' ज वपरिक्षान्तस्य=मार्गगमन परिसिन्नस्य 'पाणगमण' वाहनगमन, शकटादिना गमन ' तरि तेतलिपुत्ते पोट्टिल एव वयामी-भीत्तस्म खलु मो पवज्जा-सरण - उक्केडियस्म मदेसगमण मुहियस्म अन्न, तिमियस्स पाण, आउरम्स भेस ज्ज, माइग्रस्स रहस्स, अभिजुत्तस्स पच्चयकरण, अद्वाण परिसतस्स वाणगमण, तरिउकामस्स पहवणकिच्च पर अभिउजिङकामस्स सहायकिच्चं सतस्म दनस्म जिउदियस्स एतो एगमवि ण भवइ ) इस प्रकार पोहिला की बात सुनकर तेतलिपुत्र अमात्य ने उससे ऐसा कहा हे पाहिले ! भीन ( भय युक्त) के लिये प्रव्रज्या शरण भूत होती है, जैसे - परदेश वर्ती उत्सुक व्यक्ति के लिये स्वदेश गमन शरण भूत होना है, भूखे के लिये अन्न शरण भूत होना है प्यासे के लिये पानी, आतुरं रोगी के लिये पज्य, मायावी के लिये मायाचारी, अभियुक्तदोपापवाद वाले के लिये दोषों के निराकरण से अपने विषय मे निर्दोपता की प्रतीति का उत्पादन, शरण भूत होता है। मार्ग श्रान्त के लिये वाहन से गमन करना शरण भ्रन होता है, तैरने की इच्छा वाले के
"
(aण से तेतलिपुत् पोट्टिल एव पयासी - भीतस्म खलु भो पवज्जा संगण उडियस सगमण छुहियरस अन्न निसियस्स पाण, जाउरस्स भेसज्ञ, माइयस्स रहस्स, अभिजुत्तस्स पच्चयकरण, अद्धाणपरिसतस्स वाहणगमण, तरिउ कामस्स सहायकिच्च सतस्स जिइदियस्स एतो एगमविण भव )
આ રીતે પેાટ્ટિલાની વાત સાભળીને તેતલિપુત્ર અમાત્યે તેને કહ્યુ કે કે પેટ્ટલે ભ-ભીત થયેલાને માટે પ્રજા શરણુ ભૃત હાય છે-જેમ-પરદેશમા રહેતી ઉત્સુક વ્યક્તિને માટે પેાતાને ઘેર પાછા ફરવુ શરણુ ભૂત હાય છે ભૂખ્યા ને માટે અન્ન શરણુ ભૃત હેાય છે આ પ્રમાણે જ તરસ્યાને મટે પાણી, આતુરરાગ–ને માટે ભૈષજ્ય-દવા, માયાવીને માટે માયા ચરી અભિયુક્ત--દોષાપનાદ વાળાને માટે દેપાના ાિકરણથી પોતાના વિષે નિર્દયતાની પ્રતીતિનુ ઉત્પાદન શરણુ ભૂત હાર છે. મામા ચાલતા થાકી ગયેલાને માટે વાહનને ઉપયેાશ ારણ ભૂત હાય છે, તરવાની ઈચ્છા ધરાવતા માણુસને માટે નાવ વગેરે જલયામ