________________
अनगारधर्मामृतवर्षिणी टीका. सू. ३ सुधर्मस्वामिन'चम्पानगर्या समवसरणम् ५१
(१२) उदकज्ञातम्-उदकं नगरपरिखाजलं, तदुदाहरणेन पुद्गलस्वभाव मतिपादकत्वाद्ज्ञातम् उदकज्ञातम् ।
(१३) मण्डूकः-भेकः-नन्दमणिकार श्रेष्ठिजीवः, तच्चरित्रोपलक्षितं मण्डूक् ज्ञातम्।
(१४) तेतलि:-तेतलिरिति तेतलिपुत्रः सुचामात्रत्वात्सूत्रस्य, स कनकरथराजा. मात्यः, तदुपलक्षितं तेतलिज्ञातं तेतलिपुत्रज्ञातमित्यर्थः।
(१५) नन्दि फलम्-नदिफलाभिधाना आपातभद्राः परिणामदारुणाक्षाः, तदुदाहरणप्रतिपादकमध्ययनं नन्दिफलज्ञातम् ।
(१६) अपरकङ्का-धातकीखण्ड-भरतक्षेत्र राजधानी, तत्र परिहतद्रौपद्यानयनाथ कृष्ण वासुदेव गमनरूपाश्चर्यादि प्ररूपकं ज्ञातम् अपरकङ्काज्ञातम् ।।
(१७) आकीर्णः-आकीर्णाः -कालिकद्वीपतिनो जात्याश्वाः, तदुदाहरणोपलक्षितम् आकीर्णज्ञानम् ।
(१८) सुंसुमा-मुसुमानाम्नी धन्यश्रेष्ठिदुहिता, तच्चरित्रविषयकमध्ययनं सुंसुमाज्ञातम् । (खाई) के जल के दृष्टान्त द्वारा पुद्गल के स्वभाव का प्रतिपादन किया गया है १२, मंडूकज्ञात में नंदिमणिकारसेठ का जीव जो मंडूक हुआ था उसका जीवनचरित्र कहा गया है १३। तेतलिज्ञात में कनकस्थराजा के अमात्य तेतलि का जीवन चारित्र लिखा गया है१४। नंदीफलज्ञात में नंदिफलजो देखने में तो बडा सुन्दर होता है परन्तु उसका परिणाम बडा ही दारुण होता है- यह बात स्पष्ट की गई है१५। अपर कंकाज्ञात में शतकी खंडम्थ भरत क्षेत्र की राजधानी अपरकंका में परिहत द्रौपदी को लाने के लिये गये हुए कृष्ण वासुदेव का वर्णन किया है१६। आकीर्णज्ञात में कालिक द्वीप में रहे हुए जात्यश्वों (जातिमान अश्वों) का उदाहरण प्रदर्शित किया गया है १७ सुंसमाज्ञात में धन्य श्रेष्ठी की पुत्री का चरित्र लिखा गया ૧૧, ઉદકજ્ઞાતમાં પરિખા (ખાઈના પાણીના ઉદાહરણ વડે પુગલના સ્વભાવનું નિરૂ પણ કરવામાં આવ્યું છે ૧૨ મંડૂકજ્ઞાતમાં નંદિ મણિકાર શેઠને જીવ જે મેડૂક (દેડકો) થયે, તેના જીવનની કથા કહેવામાં આવી છે ૧૩, તેટલીજ્ઞાતમા કનકરથ રાજાના મંત્રી તેતલીનું જીવન ચરિત્ર લખવામાં આવ્યું છે ૧૪, નંદીફળજ્ઞાતમાં નંદીફળ જે જેવામાં બહુ જ સારું હોય છે, પણ તેનું પરિણામ બહુ જ ખરાબ હોય છે, આ વાત , સ્પષ્ટ કરવામાં આવી છે. અપરકાજ્ઞાતમાં ધાતકી ખંડ ક્ષેત્રની રાજધાની અમરકંકામા પરિાહત દ્રૌપદીને લાવવા માટે ગયેલ કૃષ્ણ-વાસુદેવનું વર્ણન કરાયું છે ૧૬ આકીર્ણ શાતમાં કાલિકીપમાં રહેતા જાત્ય (જાતિમાન અ)નું દષ્ટાંત બતાવવામાં આવ્યુ છે ૧૭. સુસમાજ્ઞાતમાં ધન્ય છેઠીની પુત્રીનું ચરિત્ર લખાયું છે. ૧૮. પુડરી જ્ઞાતિમાં