Page Text
________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०३४ अ. श.१ सू०३ श०प्रभाश्रितैकेन्द्रियाणामुत्पात ३६३ येत ? इति पृच्छया-प्रश्नः सगृह्यते । मायानाह-गोयमा' इत्यादि । 'गोयमा' हे गौतम ! 'दुसमइएण वा, विलमइएण वा, विगहेण उवज्जेज्जा' द्विसामयिकेन वा, त्रिसामयिकेन वा विग्रहेण उत्पधे । इत्युत्तरम् । इ. शर्कराममा पृथिवी पूर्वचरमान्ताद् मनुष्यक्षेत्रे समुत्पद्यमानस्य वादरतेजस्कायिकस्य समश्रेणि नास्तीति, 'दुसमइए णं' इत्यादि कथितम् । एकपामयिकेनेति न कथितम् । समश्रेण्यां गच्छत एव एकसामयिक विग्रहसम्भवो भवति, विवेण्या गच्छरस्तु द्वयादिसामयिक विग्रह यथाक्रम भवतीति भावः, 'से केणटेणं' तत्केनार्थेन भदन्त । एवं. मुच्यते द्विसामयिकेन बा, निसामयिकेन दा, विग्रहेणोत्पद्येत ? इति पुनः प्रश्नः । भगवानाह--‘एवं खलु' इत्यादि । 'एवं खलु गोयमा ।' एवं खल हे गौतम ! पुछा 'हे भदन्त ! यह वहां कितने समयवाले विग्रह से उत्पन्न होता है ? इसके सम्बन्ध में प्रभुश्री उत्तर रूप से कहते हैं-'गोयमा! दुसमइएण वा तिलमइएण वा विगहेणं उवरज्जेज्जा' 'हे गौतम ! वह वहां दो समयवाले विग्रह से अथवा तीन समयवाले विग्रह से उत्पन्न होता है । तात्पर्य इस कथन का ऐसा है कि शर्करा पृधिवी के पूर्व चरमान्त से मनुष्यक्षेत्र में उत्पन्न होनेवाले बादरतेजस्कायिक जीव का वह उत्पत्ति स्थान समणि में नहीं पड़ता है। एक समयवाला विग्रह समश्रेणिवाले उत्पत्ति स्थान में जानेवाले जीवका होता है। विश्रेणि ले जानेवाले जीव को दो आदि समय का ही विग्रह होता है। 'से केणद्वेणं भंते !' हे अदन्त ऐसा आप किस कारण से कहते हैं कि वह वहां दो समयवाले विग्रह से अयथा तीन समयबाले विग्रह से उत्पन्न होता है ? ऊत्तर में प्रभुश्री कहते हैं-'एवं खलु गोयमा ! मएं। मनस हाय, से गं भंते ! कइ समएणं पुच्छा' भगवन् त त्योan સમયવાળી વિગ્રહ ગતિથી ઉત્પન્ન થાય છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભશ્રી ४ छे ४-'गोयमा ! दुसमइएणं वा, तिसमइएणं वा विग्गहेणं उववजेज्जा' હે ગૌતમ! તે ત્યાં બે સમયવાળી વિગ્રહ ગતિથી અથવા ત્રણ સમયવાળી વિગ્રહ ગતિથી ઉત્પન્ન થાય છે. કહેવાનું તાત્પર્ય એ છે કે-શર્કરા પ્રભા પૃથ્વીના પૂર્વચરમાત્તથી મનુષ્યક્ષેત્રમાં ઉત્પન્ન થવાવાળા બાદરતેજસ્કાયિક જીવનું તે ઉત્પત્તિસ્થાન સમશ્રેણીમાં પડતું નથી. એક સમયવાળો વિગ્રહ સમગીવાળા ઉત્પત્તિસ્થાનમાં જવાવાળા જીવને હોય છે. વિશ્રેણીથી જવા વાળા જીવને બે વિગેરે સમયની જ વિગ્રહ ગતિ હોય છે.
से केणद्वेणं भंते !' लगवन् मा५ मे ॥ २४थी हे। छ। हैતે ત્યાં બે સમયવાળી વિગ્રહ ગતિથી અથવા ત્રણ સમયવાળી વિગ્રહ ગતિથી Guन्न थाय छे? मा प्रश्न सत्ता प्रश्रा छे एवं खल
| SR No. | 009327 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 17 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1972 |
| Total Pages | 812 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 54 MB |