Page Text
________________
३१८
भंगवती भंते ! एवं बुच्चइ' तत्केनार्थेन हे भदन्त ! एनमुच्यते, 'एगसमइएणवा, दुसमइएण वा जाव उववज्जेज्जा' एकसामयिकेन द्विसामयिकेन त्रिसामयिकेनवा विनहेणोत्पधेत । अत्र यावत्पदेन 'तिसामइएणवा विग्गहेणं' इत्यस्य संग्रहः, इत्यवान्तर प्रश्नः । भगवानाह-'एवं' इत्यादि । ‘एवं खलु गोयमा ! मए सत सेढीओ पन्नत्ताओ' एवं खलु हे गौतम ! मया सप्त श्रेणयः प्रज्ञप्ताः । एत्तत्मकरणं लोकनाडी प्रस्तीयभावनीयम् । श्रेणीना मति सक्षमतया दुर्विज्ञेयत्वात् असर्वज्ञेन जन्ममरणयोश्च ज्ञानुमतिदुष्करत्वात् एतादृश्य श्रेणी जन्म मरणं च प्रतिपादता भगवता स्वस्मिन् केवलित्वं सूचर्या बभूव 'मए' इति वदता । सप्त श्रेणीरेव विभागशोदर्शउत्पन्न हो सकता है । "से केण्टेणं भंते ! एवं बुच्चा एगसमइएण वा दुसमइएणवा जाव उववज्जेज्जा' हे भदन्त ! ऐसा आप किस कारण से कहते हैं कि वह एक समय वाले विग्रह से अथवा दो समय वाले विग्रह से अथवा तीन समयवाले विग्रह से वहां उत्पन्न हो सकता है ? ऐसा यह अवान्तर प्रश्न है । उत्तर में प्रभुश्री कहते हैं-'एवं खलु गोयमा मए सत्तसेढीओ पन्नत्ताओ' हे गौतम ! मैंने सात श्रेणियां कही हैं। यह प्रकरण लोकनाडी को प्रस्तुत करके अर्थात् लोकनाडी का आकार (नशा) बना करके समझना चाहिये। श्रेणियाँ अति सूक्ष्म हैं इससे उनको जानना बहुत ही कठीन है । वे दुर्विज्ञेय हैं असर्वज्ञ जीव जन्म
और मरण को जान नहीं सकता है। अतः ऐसी श्रेणियों को एवं जन्म मरण को प्रतिपादन करने वाले भगवान् ने अपने में केवलित्व का सर्वज्ञत्वका सूचन 'मया' इस पद द्वारा किया है वे सोत श्रेणियां इस થઈ શકે છે બે સમયવાળા વિગ્રહથી પણ ત્યાં ઉત્પન્ન થઈ શકે છે. भने त्रा समयवाणा विडथी ५ त्यांप-न थ.य छे. 'से केणट्रेण भंते ! एव वुच्चइ एगसमइएणण वा' जात्र उववज्जेज्जा' लगवन् આપ એવું શા કારણથી કહે છે કે તે એક સમયવાળા વિગ્રહથી ત્યા ઉ પન્ન થઈ શકે છે. અથવા બે સમયવાળા વિગ્રહથી અથવા ત્રણ સમયવાળા વિગ્રહથી પણ ત્યાં ઉત્પન્ન થઈ શકે છે? આ રીતના આ અવતર પ્રશ્નના उत्तम असुश्री गौतमस्वामीन छेडे-'गोयमा ! मए सत्त सेढीओ पन्नत्ताओ' હે ગૌતમ! મે સાત શ્રેણી કહી છે. શ્રેણ અત્યંત સૂક્ષમ છે. તેથી તેને સમજવું ઘણું કઠણ છે કારણ કે તે દુવિય છે. અસર્વજ્ઞ જીવ જન્મ અને મરણ ને જાણી શકતા નથી. તેથી એવી શ્રેણિયાને અને જન્મમરણનું પ્રતિપાદન કરવાવાળા ભગવાને પિતાનામાં કેવલિપણાન-સર્વજ્ઞપણાનું સૂચન “માએ मे ५६ वा ४यु छे. ते सात श्रेणिय। २मा प्रमाणे छ.-'उज्जुयायया सेढी'
| SR No. | 009327 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 17 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1972 |
| Total Pages | 812 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 54 MB |