________________
प्रचद्रिका टीका श०२५ उ. ४ ०८ प्र० परमाणुपुद्गलाना मल्पबहुत्वम्
८३९
द्रयार्थतया द्रव्यरूपपेणेत्यर्थः 'पऍसट्टयाए' प्रदेशार्थतया 'कयरे कयरेर्दितो जाव विसेसाहिया'- फतरे कतरेभ्यो यावद - विशेषाधिका वा । अत्र गवत्पदेन अरपा वा बहुका वा तुल्या वा एतेषां ग्रहणं भवति । तथा च - एक प्रदेशावगाढ़संख्येयप्रदेश!वगाढाऽसंख्येयप्रदेशावगाढानां पुद्गलानां मध्ये कतरे पुद्गलाः कतरेभ्यः पुद्गलेभ्योऽल्पा वा बहुका वा तुला वा विशेषाधिका वा भवन्तीति प्रश्नः ? भगवानाह - गोयमा' इत्यादि । 'गोयमा' हे गौतम ! 'सव्वत्योवा एग
सोंगाडा पोग्गला दट्टयाए' सर्वस्वोक:- सर्वेभ्योऽलाः एकमदेशावगाढा हला द्रव्यार्थतया - द्रव्यरूपेण भवन्ति । अत्र सम्वत्थोत्रा एगपएसोगाढा पोग्गला.
-
प्रभुश्रा से ऐसा पूछा है - है - भदन्त ! एक प्रदेश में अवगाढ जो पुद्गल हैं उनमें, संख्यातप्रदेशों में अवगाढ जो पुद्गल हैं उनमें और असं ख्यात प्रदेशों में अवगाढ जो पहल हैं उनमें इन तीनो के बीच में द्रव्यरूप से प्रदेशरूप से और द्रव्यप्रदेश दोनों रूप से कौन पुल किन पुलों से यावत् विशेषाधिक हैं ? यहां यावत् पद से 'अल्पा वा, बहुकावा, तुल्यो वा' इन पदों का ग्रहण हुआ है । है । आकाश कि एक प्रदेश में जिनका अवगाह है वे पुद्गल एकप्रदेशावगाढ हैं । जिनका अवगाह आकाश के संख्यातप्रदेशों में है वे संख्यात प्रदेशा
गाढ पुल है और जिनका अवगाह आकाश के असंख्यात प्रदेशों में होता है - वे असंख्यात प्रदेशावगाढ पुद्गल है । इस प्रश्न के उत्तर में प्रभुश्री कहते हैं - 'गोमा । सव्वत्थोवो एगपएसोगाढा पोगाला दव्वड
ए' हे गौतम! द्रव्यरूप से एकप्रदेशावगाही पुल सब से कम हैं । હે ભગવન્ એક પ્રદેશમા અવગાઢવાળા જે પુદ્ગલેા છે, તેમા અને સ ખ્યાત પ્રદેશેામાં અવગાઢ જે પુદ્ગલ છે, તેમાં અને અસ ખ્યાત પ્રદેશમાં અવગાઢ જે પુગલે છે, તેમાં આ છેૢમાં દ્રવ્યપણાથી, પ્રદેશપણાથી અને દ્રવ્યપ્રદેશपायाथी या युद्गलो या चुगली उरतां 'अल्या वा, बहुका वा तुल्या वा અલ્પ છે ? કયા પુદ્ગલેા કયા પુદ્ગલેા કરતાં વધારે છે ? કયા પુદ્ગલા કયા પુદ્દગલાની બરાબર છે ? અને કયા પુદ્ગલેા કયા પુદ્ગલાથી વિશેષાધિક છે ? આકાશના એક પ્રદેશામાં જેનુ અવગાહન છે, તે પુદ્ગલા એક પ્રદેશ વગઢ કહેવાય છે. જેનુ અવગાહન આકાશના સખ્યાત પ્રદેશમાં છે, તેઓ સખ્યાત પ્રદેશાવગાઢ પુદ્ગલ છે અને જેએનુ અવગાહન આકાશના અસંખ્યાત પ્રક્રે શામાં હાય છૅ, તેઓ અસખ્યાત પ્રદેશાવગાઢ પુદ્ગલે છે ? શ્રી ગણનાયક गौतमस्वामीना या प्रश्नना उत्तरमा अलुश्री डे - 'गोंयमा ! सव्वत्थोवा एसो गाढा पोगला दव्वट्टयाए' से गौतम | द्रव्यपाथी मे अहेशभां