________________
१३३ .. . , . : , --- ... -
भगवतीमत्र संख्येयगुणाः। असंख्येयपदेशावगाढाः पृद्गला:-द्रव्यार्थत्या-असंख्येयगुणाः। प्रदेशार्थतया-सर्वस्तोका एक प्रदेशावगाढाः पुद्गला अप्रदेशार्थतया, संख्येयप्रदेशावगाढाः पुद्गलाः पदेशार्थतया, संख्येयगुणाः । “असंख्येयप्रदेशावगादा पुसलाः प्रदेशार्थतया असंख्येयगुणाः । द्रव्यार्थप्रदेशार्थतया सर्वस्तोका एकप्रदेशावगादाः पुद्गलाः द्रव्यार्थाश्मदेशार्थतया । संख्येयप्रदेशावगाढाः पुद्गलाः
व्यार्थतया संख्येयगुणाः । ते एव प्रदेशार्थतया संख्येयगुणाः, असंख्येयप्रदेशावगाहाः पुद्गलाः-द्रव्यार्थत्या असंख्येयगुणाः। त एव मदेशार्थतया असंख्येयगुणाः। एतेषां खल भदन्त ! एकसमयस्थितिकानां संख्येयसमय 'स्थितिकानाम् असंख्येयप्तमयस्थितिकानां च पुद्गानाम् यथा-अवगाहनायाम तथा -स्थितावपि भणितव्यम्-अल्पबहुत्वम् । एतेषां खलु भदन्त ! एकगुणकालकानां संख्यगुणकाळकानाम्-असंख्येयगुणकालकानाम् अनन्तगुणकालकानां पुद्गलानां द्रव्यार्थतया मदेशार्थतया द्रव्यार्थ-प्रदेशार्थतया० एतेषां यथा-परमाणुपुद्गलानाम ल्पवहुस्यम् तथा-एतेषामपि-अल्पव हुत्वम् एवं शेषाणामपि वर्ण-गन्ध-रसानाम् । एतेषों खलु भदन्त ! एकगुणकर्कशानां संख्येयगुणकर्कशानाम् ‘असंख्येयगुणकर्कशानाम् अनन्तगुणकर्कशानां पुद्गलानां द्रव्याधतया प्रदेशार्थतया-द्रव्यार्थप्रदेशा. यतया कतरे कतरेस्पो यावद्-विशेषाधिका वा ? गौतम ! सर्वस्तोकाः एकगुण कर्कशाः पुद्गला द्रव्यार्थतया संख्येयगुणकर्कशाः पुद्गला द्रव्यार्थचया संख्येयगुणाः। असंख्येयगुणकर्कशा पुनला द्रव्यातया असंख्येयगुणाः, अनन्तगुणकर्कशाः पुद्गलाःद्रव्यार्थतया अनन्तगुणाः । प्रदेशाधतया-एवमेव. नवरं संख्येयगुणकर्कशाः पुद्गला. प्रदेशार्थतया असंख्येयगुणाः शेषं तदेव । द्रव्यार्थपदेशार्थतया सर्वस्तोका एकगुणकर्कशाः पुद्गला द्रव्यार्थप्रदेशार्थतया। संख्येयगुण कर्कशाः पुद्गला द्रव्यार्थतया 'संख्येयगुणाः । त एवं प्रदेशार्थनण सख्ये यगुणाः । असंख्येगुणकर्कशा द्रव्यार्थतया 'असंख्येयगुणाः, ते एव प्रदेशार्थतया असंख्येयगुणाः, अनन्तगुणकर्कशाः द्रव्यार्थ'तयाऽनन्त गुणाः । त एक प्रदेशार्थतया अनन्तगुणाः । एवम्-मृदुका-गुरुक-लघु.
कानामपि-अल्प बहुल्वम् । शीतोष्णस्निग्धरूक्षाणां यथा-वर्णानां तथैव ॥ मू०८।। - टीका-'एएसि णं भंते । एतेषां खलु भदन्त ! 'परमाणुपोग्गलाणं संखेज्जपएसियाणं असंखेज्जपरसियाणं अणंतपएसिया ण य खं बाण' परमाणुपुद्गलानाम्
. प्रकारान्तर से पुद्गलों का वर्णन करते हैं 'एएसि णं भंते ! पर-माणुपोग्गलाणं संखेज्जपएसिया णं' इत्यादि सूत्र ८॥
हवे असन्त२थी 'पुदीनु पन ४२वामा भावे छे. एसि णं भंते ! परमाणुपोग्गलाणं संखेज्जपएसोगाढाणं' त्यादि ।
___