________________
' भगवती युग्मं तत् स्यात् यदा-त्रिपर्यवसानं तत्तदा-योजम् एवं द्विपर्यवसान द्वापरम् एक . पर्यवसानं कल्पोज चेति यस्मादेकत्रापि प्रदेशे वहवः परमाणवोऽवगाहन्ते इति । 'विहाणादेसेणं' विधानादेशेन विधानादेशो यत् समुदितानामपि एकैकस्याऽऽदेशनं तत्तद्रूपेणेत्यर्थः। 'कडजुम्मावि' कृतयुग्मान्यपि, 'तेओगावि' योजान्यपि, 'दावर. जुम्मावि' द्वापरयुग्मान्यपि, 'कलिश्रोगा विकल्योजान्यपि, तत्तद्र पेण कृतयुग्मस्व. स्यापि संभवादिति । एवं जाव आयया' एवं यावदायतानि एवम्-अनेन प्रकारेण वृत्तसंस्थानादारभ्य आयतसंस्थानपर्यन्नानि वाच्यानि, अथावगाहपदेशनिरूप. पणायाह-परिमंडले णं भंते ! इत्यादि 'परिमंडलेणं भंते ! संठाणे कि कडजुम्म. पएसोगाढे' परिमण्डलं खलु भदन्त ! संस्थानं किं कृतयुग्मप्रदेशावगाढण् । 'जाव उन प्रदेशों में से चार बचने पर वे कृतयुग्मरूप होते हैं और तीन बचते हैं तय व्योज रूप होते हैं और जय अन्त में दो बचते हैं तो वे द्वापर'युग्म रूप होते हैं और जब एक घचता है तो वे कल्योजरूप होते हैं।
क्योंकि एक भी प्रदेश में अनेक परमाणुओं की अवगाहना होती है। - 'विहाणादेसेणं' विधानादेश से-एक एक की अपेक्षा से वे 'कड. जुम्मा घि, तेोगावि, दावरजुम्मावि, कलिभोगा वि एवं जाव आयया' कृतयुग्मरूप भी हैं, योजरूप भी हैं, द्वापरयुग्मरूप भी हैं और कल्योज रूप भी हैं। इसी प्रकार का कथन यावत् आयतसंस्थानों तक जानना चाहिये । अघ अवगाह प्रदेशों का निरूपण करने के लिये सूत्रकार कहते हैं-'परिमंडले णं भंते ! संठाणे किं कडजुम्मपएसोगाढे' इसमें श्री गौतम स्वामीने प्रभु से ऐसा पूछा है-हे भदन्त ! परिमंडलसंस्थान कृतयुग्म प्रदेબહાર કહાડેલ તે પ્રદેશોમાથી ચાર બચે ત્યારે કૃતયુમ રૂપ હોય છે, અને ત્રણ બચે ત્યારે જ થાય છે, અને જ્યારે અંતમાં બે બચે ત્યારે દ્વાપરયુગ્મ થાય છે. અને જ્યારે એક બચે ત્યારે તે કાજ રૂપ હોય છે. કેમકે એક પણ પ્રદેશમાં અનેક પરમાણુઓની અવગાહના થાય છે.
'विहाणादेसेण' विधानाशयी मे सनी अपेक्षाथी तेस। 'कडजुम्मा 'वि, तेओगा वि, दावरजुम्मा वि, कलिओगा वि एवं जाव आयया' कृतयुग्म ३५ પણ છે જરૂપ પણ છે, દ્વાપરયુગ્મ રૂપ પણ છે, અને કલ્યાજ રૂપ પણ છે. આ પ્રમાણેનું કથન યાવત્ આયત સ સ્થાને સુધી સમજવું. - '
वे अब प्रदेशानु नि३५५ ४२१। माटे सूत्र॥२ ४ छ - 'परि मडले ण भते ! सठाणे किं कडजुम्म परसोगाढे' भी गीतभस्वामी प्रभुने એવું પૂછે છે કે હે ભગવદ્ પરિમંડલ સસ્થાન કુતયુગ્મ પ્રદેશાવગઢ છે ? भयवा' 'जाव कलिओगपएसोगाढे' यावत त्या प्रशावाद छ ? 'मा 'प्रशन उत्तरमा प्रभु गौतम स्वामीन ३ छ ४-'गोंयमा ! '