________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२४ उ.१२ सू०२ अप्कायिके पृथ्वीकायादीनामुत्पत्तिः ४५ धिकद्वाविंशतिवर्ष सहस्रात्मका कायसंवेधः, पृथिवीकायिकानामुत्पत्तिस्थानभुनानाम् उत्कृष्टस्थितिकवाद । 'अंतोमुहुत्तमभहियाई' अन्तर्मुहूम्पधिकानि इति अकायिकस्य तत्र पृथिवीकायिक उत्पित्सो रौधिकत्वेऽपि जघन्यकालस्य विवक्षितत्वेन अन्तर्मुहूर्तस्थितिकत्वादिति । 'उक्कोसेणं सोलससहस्मुत्तरं वाससयसहस्स' उत्कर्षेण षोडशसहस्रोत्तरं वर्ष शतसहस्रम् षोडशसहस्राधिकलक्षवर्षप्रमाणका कायसंवेधः, इह पृथिवीकायिकानामुत्कृष्टस्थितिकत्वात् तेषां चतुर्णा भवानां सद्भावात् तत्रोत्पित्सोवाप्कायिकस्यौधिकत्वेऽपि उत्कृष्टकालस्य विवक्षितत्वात् उत्कृष्टस्थितयश्चत्वार स्तद्भवाः, एवं च द्वाविंशते वर्षसहस्राणां सप्तानां जघन्य से कायसंवेध अन्तर्मुहर्त अधिक २२ हजार वर्ष प्रमाण और उत्कृष्ट से यह एक लाख १६ हजार वर्ष प्रमाण है, काल की अपेक्षा जो जघन्य ले अन्तर्मुहूर्त्त अधिक २२ हजार वर्ष प्रमाण कायसंवेध कहा गया है वह उत्पत्ति स्थान भूल पृथिवीकायिकों की उत्कृष्ट स्थिति इतनी ही होने के कारण कहा गया है, तथा इसे जो अन्तमहत अधिक विशेषण से विशेषित किया गया है-वह पृथिवीकाय में उत्पन्न होने के योग्य अकायिक की जघन्य स्थिति जो अन्तर्मुहूर्त की है उसे लेकर किया गया है, तथा उत्कृष्ट से जो एक लाख १६ हजार वर्षे प्रमाण कायसंवेध कहा गया है वह पृथिवीकाधिकों की जो उस्कृष्ट स्थिति २२ हजार वर्ष की है उस प्रमाण रूप चार भवों के सदभाव से कहा है । तथा उसमें उत्पन्न होने योग्घ अपहायिक का उत्कृष्ट काल અપેક્ષાએ જઘન્યથી કાયવેધ અંતર્મુહૂર્ત અધિક ૨૨ બાવીસ હજાર વર્ષ પ્રમાણે અને ઉત્કૃષ્ટથી તે એક લાખ સોળ હજાર વર્ષ પ્રમાણ છે કાળની અપેક્ષ થી જઘન્યથી અંતમુહૂર્ત અષિક ૨૨ બાવીસ હજાર વર્ષ જે કાયસં. વેધ કહ્યો છે, તે ઉત્પત્તિ સ્થાન ભૂત પૃથ્વિકાયિકેની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ એટલી જ હોવાને કારણે કહેલ છે, તથા તેને જે અંતર્મુહૂર્વ અધિક એ વિશેષણ કહ્યું છે. તે પૃથ્વિકાયિકમાં ઉત્પન્ન થવાને ચગ્ય અપૂઠાયની જઘન્ય સ્થિતિ જે અંતર્મુહૂની છે, તેને ઉદ્દેશીને કહેવામાં આવ્યું છે. ઉત્કૃષ્ટથી જે એક લાખ ૧૬ સોળ હજાર વર્ષ પ્રમાણને કાયસ વેધ કહેલ છે, તે પૃથ્યિાયિકેની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ ૨૨ બાવીસ હજાર વર્ષની છે, એ પ્રમાણ રૂપ ચાર ભાના સદૂભાવથી કહેલ છે કેમકે-તેમાં ઉત્પન્ન થવાને ચગ્ય અપૂકાયિ. કને ઉત્કૃષ્ટ કાળ વિવક્ષિત થયેલ છે. અપૂકાયિકનો ઉકાળ સાત હજાર