________________
५४९
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२५ उ. १ सू०५ प्रकारान्तरेण योगनिरूपणम् संख्येयगुणः५, कार्मंगशरीरस्योत्कर्षो योगोऽसंख्येयगुणः ६, आहारक मिश्रस्य जघन्यो योगोऽसंख्येयगुणः७, तस्यैव उत्कर्षको योगोऽसख्येयगुणः८, औदारिक मिश्रकस्य वैक्रियमिश्रकस्य चैनयोः खलु उत्कर्षो योगो द्वयोरपि तुल्योsसंख्येयगुणः ९-१०, असत्यामृवामनोयोगस्य जघन्यको योगोऽसख्येयगुणः ११, आहारकशरीरस्य जघन्यो योगोऽसंख्येयगुगः १२ त्रिविधस्य मनोयोगस्य चतुर्विधस्य वचो योगस्य, एतेषां खलु सप्तानामपि तुल्यो जघन्यको योगोऽसंख्येयगुणः १३ - १९, आहारकशरीरस्योत्कर्षको योगोऽसंख्येयगुणः २०, औदारिकशरीरस्य वै क्रियशरीरस्य चतु त्रिधस्य च मनोयोगस्य चतुर्विधस्य च वचोयोगस्य, एतेषां खलु दशानामपि तुल्य उर्षको योगोऽसंख्येयगुगः २१ - ३० । तदेवं भदन्त ! तदेवं भदन्त । इति सु०५ । ॥ पञ्चत्रिंशति शते प्रथमोद्देशकः समाप्तः ।
टीका - - ' कवि णं भंते । जोए पत्ते' कतिविधः खल भदन्त ! योगः मतः दे भदन्त ! अयं योगः कतिप्रकारको भवति योगो नाम व्यापार इति प्रश्नः । भगवानाह - 'गोयमा' इत्यादि । 'गोमा' हे गौतम ! ' पन्नासविहे जोए पन्नत्ते' पञ्चदशविधः - पञ्चदशप्रकारको योगः प्रज्ञप्तः कथित इति । प्रकारभेदमेव दर्शयति- 'तं जहा ' इत्यादि । 'तं जहा ' तथा 'सच मण जोर' सत्यमनोयोगः
योग के अधिकार को लेकर अब सूत्रकार प्रकारान्तर से योग का निरूपण करते हैं— 'कइचिहे णं भंते । जोए पण्णत्ते' इत्यादि सूत्र ५ ।
टीकार्थ- इसमें गौतम ने प्रभु से ऐसा पूछा है- 'कविणं भंते! जोए पण्णत्ते' हे भदन्त ! योग कितने प्रकार का कहा गया है ? योग नाम व्यापार का है। इस प्रश्न के उत्तर में भगवान् कहते हैं - 'गोयमा' हे गौतम ! 'पन्नरसविहे जोए पन्नत्ते' योग १५ पन्द्रह प्रकार का कहा गया है । तं जहा' जैसे - 'सच्चमणजीए' सत्य मनोयोग १ 'मोसमणजोए' मृषोमनोयोग २ 'सच्चामो समणजोए' सत्यामृषामनयोग३ 'असच्चा
ચેગના અધિકારથી હવે સૂત્રકાર પ્રકારાન્તથી ચેાગનું નિરૂપણ કરે છે. 'कइविहे णं भवे ! जोए पण्णत्ते' इत्याहि
ટીકા—આ સૂત્રથી ગૌતમ સ્વામીએ પ્રભુને એવુ પૂછ્યું છે કે—૩ ભગવન્ ચેગ કેટલા પ્રકારના કહેવામાં આવ્ય છે ? ચૈત્ર−એ નામ વ્યાપાર પ્રવૃત્તિ વ્યવહારનુ' છે, આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં ભગવાન ગૌતમ સ્વામીને કહે
रन।
- 'गोयमा ! डे गौतम ! 'पन्नरसविहे जोए पन्नत्ते' योग १५ ५४२ अा. वामां आव्यो छे, 'त जहां' प्रेम ! - 'सच्चमणजोर' सत्य भनोयोग १ 'मोसमणजोए' भृषा मनोयोग २, 'सच्चा मोसमणजोए' सत्याभृषा भनो