________________
भगवती सूत्रे
"
f
असंख्येयवयुवकसंज्ञिपञ्चेन्द्रिय तिर्यग्योनिकेभ्य उत्पद्यन्ते ? गौतम संख्यावाssसंख्यातवर्षायुष्केभ्यो द्वयेभ्यः संज्ञिपश्ञ्चेन्द्रिय तिर्यग्योनिकेभ्य आगस्य बानच्य न्तरेत्पयन्ते इस्युत्तरम् । पुन गौतमः पृच्छति - असंख्यात व युष्कसं पिश्चे न्द्रिययतिर्यग्योनिकः खलु भदन्त ! यो भव्यो वानव्यन्तरेपुत्पत्तुम् स खलु भदन्त ! कियत्कालस्थिति केषु चानव्यन्तरेत्पद्यते इति प्रश्नः । भगवानाह - 'गोमा' इत्यादि, 'गोयमा' हे गौतम | 'जहन्नेणं दसवास सहसद्विरपसु' जघ म्येन दशवर्षसहस्रस्थितिकेषु वानव्यन्तरेषु उत्पद्यते तथा-'उकोसेणं पलिओदम'ट्ठिए उबवज्ज', उत्कर्षेण पत्योपमस्थितिकेपृत्पद्यते । नागकुमारप्रकरणे तु उत्कृष्टतो देशोन द्विपस्योपमस्थिति के पूत्पद्यन्ते' इति प्रोक्तमत उत्पादद्वारं सूत्र कारेण स्वयमत्र प्रोक्तम् । 'सेसं तं चैव जहा नागकुमार उद्देस' शेषम् - उत्पादद्वारातिरिक्तं परिमाणद्वारादिकं सर्वमपि वदेव यत् नागकुमारोद्देश के कथितम्, पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिक जीव वानव्यन्तरों में उत्पन्न होने के योग्य है 'से णं भंते केवइया लट्ठिएस उववज्जेज्जा' वह किनने काल की स्थिति वाले वानव्यन्तरों में उत्पन्न होता है ? इस प्रश्न के उत्तर में प्रभु गौतम से कहते हैं - 'गोमा' हे गौतम! वह 'जहन्नेणं दसवास सहसझिएस उक्कोसेणं पलिओचमडिएस उज्ज' जघन्य से दस हजार वर्ष (की स्थिति वाले वानव्यन्तरों में उत्पन्न होता है और उत्कृष्ट से एक पोप की स्थितिवाले वानव्यन्तरों में उत्पन्न होता है। वहां नाग कुमारके प्रकरण में देशऊन दो पल्योपमस्थितिवालों में उत्पन्न होने का कहा है अतः उत्पाददार यहां सूत्रकारने स्वयं पतादिया है किन्तु 'सेसे तं चैव जहा नागकुमारउद्देसए' उत्पाद द्वार से अतिरिक्त और सब परिપ'ચેન્દ્રિય તિય ચ ચેાનિવાળા જીવ વાનભ્યન્તરમાં ઉત્પન્ન થવાને ચાગ્ય છે, 'सेणं अंधे ! केवइया लट्ठिइएस उबवज्जेज्जा' ते डेटा अजनी स्थितिवाणा જૈન્તરામાં ઉત્પન્ન થાય છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ ગૌતમસ્વામીને કહે छेडे ‘गोयमा ! डे गौतर्भ ते 'जहन्नेणं दसवास सहस्सट्टिइन्सु उकोसेणं - पतिओम सुववज्जद' धन्यथी १०" हंस हर वर्षेनी स्थितिवाकां
H
7
..
વાનન્યન્તરામાં ઉત્પન્ન થાય છે. અને ઉત્કૃષ્ટથી ૧ એક પલ્યાપમની સ્થિતિ વાળા વાનન્યન્તરામાં ઉત્પન્ન થાય છે. ત્યાં નાગકુમારના પ્રકરણમાં દેશ ઉન એ પલ્યેાપમ સ્થિતિવાળામાં ઉત્પન્ન થવાનુ કહ્યુ છે. અને ઉત્પાતદ્વાર અહિયાં सूत्रारे स्वयं ४डेस छे. 'सेस, तं हा नागकुमार उदेखाए' ઉત્પાદ્વાર શિવાય માકીનું પરિમાણુ વિગેરે સઘળા દ્વક્ સ ખ ધી કથન એજ
J:
४१८
"