________________
भगवती त्रीन्द्रियेभ्य आगत्य यद्वा चतुरिन्द्रियेभ्य आगत्योत्पद्यन्ते इत्येषां ग्रहणं माति तथा च हे मन ! यदि तिर्ययोनिकेम्प आगत्योत्पद्यन्ते मनुष्याः तदा किमे केन्द्रिये भयो द्वीन्द्रियेभ्यः त्रीन्द्रियेभ्यः चतुरिन्द्रियेभ्यः पञ्चेन्द्रियेको वा जायन्ते किमिति प्रश्नः । भगवानाह- गोयमा' इत्यादि । 'गोयमा' हे गोम! 'एगिदियतिरिकुखणिएहितो वि उववज्जति जाव पंविदियतिरिक्वनोणिरहितो वि उववज्जति' एकेन्द्रियतियग्गोन्केिभ्योऽपि उत्पद्य ते यारत् पञ्चेन्द्रियतिरंग्योनिकेभ्योऽपि उ. पद्यन्ते अत्र यावत्पदेन द्वीन्द्रियत्रीन्द्रियचतुरिन्द्रियाणां ग्रहण तेइन्द्रियो से आक्षरके अथवा चौइन्द्रियों से आकरके मनुष्य होते हैं ? तथा च-यदि तिर्यग्योनिकों से आकरके जीव मनुष्य रूप से उत्पन्न होते हैं तो क्या वे एकेन्द्रिय तिर्यम्योनिकों से आरके मनुष्य रूप से उत्पन्न होते हैं अथवा यावत् पश्चेन्द्रिय निर्यग्योनिकों से आकर के मनुष्य रूप से उत्पन्न होते हैं ? यहां यावत्पद से ऐमा पाठ संगृहीत हुआ है कि 'क्या वे दो इन्द्रिय तियंग्योनिकों से आकर के मनुष्य रूप से उत्पन्न होते हैं ? अथवा तेइन्द्रियतिर्यग्योनिकों से आकर के मनुष्यरूप से उत्पन्न होते हैं ? अथवा चतुरिन्द्रियतिर्यग्योनिकों से आपरके मनुष्पपने से उत्पन्न होते हैं ? इसके उत्तर में प्रभु क ते है-'गोयमा' हे गौतम! 'एगिदिय तिरिक्ख जोणिएहितो वि उववज्जति जाव पंचिंदिय तिरिपंख नोणिएहितो वि उववति' एकेन्द्रिय तिर्यग्योनिकों से आकरके भी वे मनुष्य रूप से उत्पन्न होते हैं, दो इन्द्रिय निर्यायोनिकों से भी અથવા ત્રણ ઇદ્રિયવાળા તિર્યંચ નિકમાથી આવીને, અથવા ચાર ઇંદ્રિય વાળા તિર્થં ચ નિકમાથી આવીને મનુષ્યમાં ઉત્પન્ન થાય છે ? તથા “જે તેઓ તિર્થં ચ એનિમાંથી આવીને જીવ મનુષપણાથી ઉત્પન્ન થાય છે, તે શું તેઓ એક ઇંદ્રિયવાળા તિર્યંચ નિકેમ થી આવીને મનુષ્યમાં ઉત્પન્ન થાય છે? અથવા બે ઈદ્રિયવાળા તિર્યંચાનિકોમાંથી આવીને મનુષ્ય પથી ઉત્પન્ન થાય છે? અથવા ત્રણ ઈન્દ્રિયવાળા તિર્યંચ નિકમાંથી આવીને મનુષ્ય પણાથી ઉત્પન્ન થાય છે? અથવા ચાર ઈન્દ્રિયવાળા તિર્યંચ નિકેથી આવીને મનુષ્યપર્ણથી ઉત્પન્ન થાય છે? અથવા યાવત્ પાંચ ઇન્દ્રિયવ ળ તિર્યંચ નિમાંથી આવીને મનુષ્યપણુથી ઉત્પન્ન થાય છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ ગૌતમસ્વામીને કહે છે કે-જો માટે હે કૌતમ 'एगि दियतिरिक्खजो एहि तो वि उववज्जति जाव पचिंदियतिरिक्खजोणिएहितो उपवजनि' से न्द्रयवातिय य योनिमाथी मवीर ५५ મનુષ્ય પણુંથી ઉત્પન્ન થાય છે, બે ઇન્દ્રિયવાળા તિર્યંચયે નિકે માંથી આવીને