________________
प्रमेयबन्द्रिका टीका २०२४ उ.२० २०३ तिर्यग्भ्यः तिजीवोत्पत्यादिकम् २७९ इत्यर्थः । रत्नपभानवमगमापेक्षया यद्वैलक्षण्यं तदाह-'नवर' इत्यादि । 'नवरं परिमाणं जहा एयस्सेव तस्यगमे नवरं परिमाणं यथा एतस्यैत्र तृतीयगमे परि माण रत्नप्रभा नवमगमवन्न ज्ञातव्यम् किन्तु एतत् प्रकरणस्य तृतीयगमके यथा कथितम् जघन्येन एको वा द्वौ वा त्रयो वा उत्कर्षेण संख्येया वा उत्पद्यन्ते तथैव इहापि नवमगमके परिमाणं वक्तव्यम् । 'सेसं तं चेव' शेषं तदेव, शेषम्- परिमाणातिरिक्तमुत्पादादिकं तदेव-रत्नप्रभानवमगमकोक्तमेव सर्व सातव्यमिति ९॥ सू०३॥
अथ संक्षिपञ्चेन्द्रियतियग्योनिकेभ्यः पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकमुत्पादयन्नाह'जइ सन्निपंचिंदियतिरिक्खजोणिए' इत्यादि ।
मूलम्-जइ सन्नि पंचिंदियतिरिक्खजोणिएहितो उववजति कि संखेज्जवासाउय सन्निपंचिंदियतिरिक्खजोणिएहितो उववयावत् कालादेश तक की ग्रहण करनी चाहिये । अर्थात् रत्नप्रभा का 'नौवां गमक कालादेश तक का यहां वक्तव्य है। परन्तु रत्नप्रभा के नौवें गम की अपेक्षा जो यहां भिन्नता है वह 'नवर परिमाण जहा एयरसेव तइयगमे' इस सूत्रपाठ द्वारा बतलाइ गई है। इससे यह समझाया गया है कि इसके तृतीय गम में परिमाण रत्नप्रभा के नौवें गम के जैसा नहीं कहना चाहिये। किन्तु इस प्रकरण के तृतीय गम में जैसा परिमाण कहा गया है कि एक समय में जघन्य से एक अथवा दो अथवा तीन और उत्कृष्ट से संख्यात जीव उत्पन्न होते हैं। ऐसा ही परिमाण यहां पर भी कह लेना चाहिये 'सेसं तं चेव' बाकी का और सब परिमाणातिरिक्त जो उत्पाद आदि का कथन है वह रत्नप्रभा के नौवें गम में जैसा कहा गया है वैसा ही है ॥३॥ કહ્યું છે અર્થાત્ રત્નપ્રભાને નવમો ગમ કાળ દેશ સુધીને અહિયાં કહેવાને છે. પરંતુ રત્નપ્રભાના નવમા ગમ કરતાં અહિયાં આ કથનમાં જે જુદાપણું है 'नवरं परिम णं जहा एयरसेव तइयगमे' मा सूत्रपा8 81॥ ४२ छे. આ સૂત્રપાઠથી એ સમજાવ્યું છે કે-આના ત્રીજા ગામમાં પરિમાણ રતન, ભાના નવમા ગમ પ્રમાણે કહેવાનું નથી. પરંતુ આ પ્રકરણના ત્રીજા ગમમાં જે પ્રમાણે પરિમાણ સંબંધી કથન કર્યું છે, જેમકે-એક સમયમાં જઘન્યથી એક અથવા બે અથવા ત્રણ અને ઉત્કૃષ્ટથી સંખ્યાત જીવ ઉત્પન્ન થાય છે. मेल प्रमाणे ४थन डियो सभा. 'सेसं तं चेव' माडीनु भानु તમામ કથન પરિમાણના કથન શિવાયનું કથન છે, તે તમામ કથન રનભાના નવમા ગમમાં કહ્યા પ્રમાણે જ છે. સૂ. ૩