________________
प्रमयचन्द्रिका टीका शं०२४ उ.२० सू०३ तिर्यग्भ्यः तिजीवोत्पत्यादिकम् २५१ वनस्पतिकायिकेभ्यः, हे गौतम ! पृथिवीकायिकेभ्योऽपि 'यावद् वनस्पतिकायिकेभ्यः । हे भदन्त ! किं वादरेभ्यः समुत्पद्यन्ते सूक्ष्मेभ्यो वा गौतम ! वादरेभ्योऽपि सूक्ष्मेभ्योऽपि जायन्ते । हे भदन्त ! यदि बादनिकों से भी आकरके उत्पन्न होते हैं और पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकों से आकरके भी उत्पन्न होते हैं___ अब पुनः गौतम प्रभु से ऐसा पूछते हैं-हे भदन्त ! यदि एकेन्द्रियतिर्यग्योनिकों से आकरके वे पश्चेन्द्रियतिर्यग्योनिक जीवं उत्पन्न होते है तो किन एजेन्द्रियों से आकर के वे उत्पन्न होते हैं-क्या पृथिवीकायिकों ले आकरके वे उत्पन्न होते हैं ? अथवा यावत् वनस्पतिकायिकों से ओकरके वे उत्पन्न होते हैं ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं-हे गौतम ! वे पृथिवीकायिको ले भी आकर के उत्पन्न होते हैं और यावत् वनस्पतिकायिकों से भी आकर के उत्पन्न होते हैं। अब गौतम पुन: प्रभु से ऐसा पूछते हैं भदन्त ! एकेन्द्रिय जीव सूक्ष्म और चादर के भेद से दो प्रकार के होते है-सो क्या वे बाद एकेन्द्रिय पृथिवीकायादिकों से आकरके उत्पन्न होते हैं ? अथवा सूक्ष्म एकेन्द्रिय पृथिवीकायादिकों से आकर के उत्पन्न होते हैं? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं-हे गौतम ! धे बादर एकेन्द्रिय पृथिवीकाचादिकों से भी आकं. रके उत्पन्न होते हैं और सूक्ष्म एकेन्द्रिय पृथिवीकायादिकों से भी आक.
થાય છે, ચાર ઈદ્રિય તિર્યંચ યોનિ વાળાઓમાંથી આવીને પણ ઉત્પન્ન થાય છે અને પાંચ ઈન્દ્રિયવાળા તિર્યચનિકેમાંથી આવીને પણ ઉત્પન્ન થાય છે.
ફરીથી ગૌતમસ્વામી પ્રભુને એવું પૂછે છે કે–હે ભગવન જે એક ઈદ્રિયવાળા તિર્યંચયોનિકમાંથી આવીને તે પચેન્દ્રિય તિર્યચનિવાળે જવા ઉત્પન્ન થાય છે, તે ક્યા પ્રકારના એકેન્દ્રિમાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે શું પૃથ્વીકાયિકમાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે? અથવા યાવત વનસ્પતિકાયિકમાંથી આવીને તેઓ ઉત્પન્ન થાય છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ કહે છે કે-હે ગૌતમ! તેઓ પૃથ્વીકાયિકમાંથી આવીને પણ ઉત્પન્ન થાય છે. અને યાવત્ વનસ્પતિ કાયિકમાંથી આવીને પણ ઉત્પન્ન થાય છે. ફરીથી ગૌતમસ્વામી પ્રભુને એવું પૂછે છે કે-હે ભગવન્ એકેન્દ્રિય જીવ સૃહમ અને બાદરના ભેદથી બે પ્રકારના હોય છે. તો શું તેઓ બાદર એક ઇન્દ્રિયવાળા પૃથ્વીકાયિકામાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે? અથવા સૂકમ એક ઈન્દ્રિયવાળા પૃથ્વીકાયિકામાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ કહે છે.