________________
T
प्रमैयचन्द्रिका टीका श०२४ उ. १२ सु०६ नागकुमारेभ्यः समुत्पादादिनि० १६३ 'सियस्स गमगा' एवं यथा ज्योतिष्कस्य गमकाः, ज्यौतिष्कदेवानां यथा नव गमकाः प्रदर्शिता स्तथैव इहापि नवगमका वक्तव्याः, हे भदन्त ! सौधर्मदेवः fareकालस्थितिक पृथिवीकायिकेषु समुत्पद्यन्ते इति प्रश्नस्य जघन्यतोऽन्तर्मुहूर्त्त स्थितिकेषु तथोत्कृष्टतो द्वाविंशतिवर्ष सहस्र स्थिति के प्रत्पद्यन्ते इत्युत्तरम् । ते जीवा एकसमयेन कियन्त उत्पद्यन्ते इति प्रश्नस्य जघन्येन एको वा द्वौ वा त्रयो वा उत्कृष्टतः संख्याता वा असंख्याता वा इत्युत्तरम् एवमेव संहननावगाहनाहोता है ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं - ' एवं जहा जोइसियस्स गमगा हे गौतम । जिस प्रकार से ज्योतिष्क देवों के नौ गमक दिखलाये गये हैं उसी प्रकार से यहां पर भी नौ गमक कहना चाहिये, तथा चहे भदन्त ! सौधर्म कल्प का देव कितने काल की स्थिति वाले पृथिवीकाfeat में उत्पन्न होता है तो इस प्रश्न के सम्बन्ध में प्रभु का गौतम से ऐसा कहना है कि हे गौतम! वह जघन्य से एक अन्तर्मुह की स्थिति वाले पृथिवीकायिकों में उत्पन्न होता है और उत्कृष्ट से वह २२ हजार वर्ष की स्थिति वाले पृथिवीकायिकों में उत्पन्न होता है, पुनः गौतम का ऐसा यह द्वितीय प्रश्न है कि हे भदन्त ! ऐसे वे जीव एक समय में कितने वहां उत्पन्न होते हैं ? तो इसके सम्बन्ध में प्रभु ने ऐसा कहा है कि हे गौतम ! ऐसे वे जीव एक समय में जघ न्य से एक अथवा दो अथवा तीन उत्पन्न होते हैं, और उत्कृष्ट से संख्यात अथवा असंख्यान उत्पन्न होता है । इसी प्रकार से
તે કેટલા કાળની સ્થિતિવાળા પૃથ્વીકાયિકામાં ઉત્પન્ન થાય છે? આ પ્રશ્નના उत्तरमां अलु हे छे है- 'एवं जहा जोइसियस्व गमगा' हे गीतभ 1 રીતે ચૈાતિષ્ઠ દેવાના નવ ગમા કહેવામાં આવ્યા છે, એજ રીતે અહિંયાં પણ નવ ગમા કહેવા જોઈએ. તથા હું ભગવન્ સૌધમ કલ્પના દેવા કેટલા કાળની સ્થિતિવાળા પૃથ્વીકાયકામાં ઉત્પન્ન થાય છે? આ પ્રશ્નના સાઁબધાં પ્રભુએ ગૌતમસ્વામીને એવું કહ્યુ` છે કે-હે ગૌતમ ! તે જધન્યથી એક અંત મુહૂર્તની સ્થિતિવાળા દેવેશમાં ઉત્પન્ન થાય છે, અને ઉત્કૃષ્ટથી તે ૨૨ બાવીસ હજાર વર્ષની સ્થિતિ વાળા પૃથ્વીકાયિકામાં ઉત્પન્ન થાય છે. ફરીથી ગૌતમસ્વામી એવું પૂછે છે કે હે ભગવન્ એવા તે જીવા એક સમયમાં કેટલા ઉત્પન્ન થાય છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુએ એવુ' કહ્યુ` છે કે કે ગૌતમ ! એવા તે જીવા એક સમયમાં જઘન્યથી એક અથવા બે અથવા ત્રણ ઉત્પન્ન થાય છે અને ઉત્કૃષ્ટથી સખ્યાત અથવા અસખ્યાત ઉત્પન્ન થાય છે. એજ