________________
प्रमैयचन्द्रिका टीका श०२४ उ.१२ सू०५ मनुष्यजीवानामुत्पत्तिनिरूपणम् १३३ समुत्पत्तिर्भवतीत्यर्थः १ । 'तेणं भंते ! जीवा० पुच्छा ते खलु जीवाः पृच्छा हे भदन्त ! ते जीवा एक समयेन कियन्त उत्पद्यन्ते इति प्रश्नः। भगवानाह-गोयमा' इत्यादि । 'गोयमा' हे गौतम! 'जहन्नेणं एको वा दो वा' तिन्नि वा, जघन्येन एको वा द्वौ वा त्रयोवा 'उक्कोसेणं संखेज्ना वा असंखेज्जा वा उववज्जति' उत्कर्षण संख्याता वा असंख्याता वा उत्पद्यन्ते २। 'तेसिणं भंते ! जीवाण' तेषां देवेभ्य आगत्य पृथिवीकायिकेत्पित्सनां खलु भदन्त ! जीवानाम् 'सरीरगा कि संघ यणी पन्नत्ता' शरीराणि किं संहननानि, कीशसंहननवन्ति प्रज्ञप्तानि शरीरसंह. ननं कीदृशं भवतीति प्रश्नः । भगवानाह-'गोयमा' इत्यादि. 'गोयमा' हे गौतम ! 'छण्हं संघयणाणं असंघयणी जाव परिणमंति' षण्णां संहननानाम् असंहननिनो यावत परिणमन्ति अयमाशयः-संहननं पडूविधं भवति-तेपु केनापि एकप्रकारकेणापि 'तेणं भंते! जीवा० पुच्छा' हे अदन्त ! वे असुरकुमार वहां एक समय में कितने उत्पन्न होते हैं ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं 'गोयमा' हे गौतम! 'जहन्ने एक्को वा दो वा तिन्नि वा वे जघन्य से एक अथवा दो या तीन उत्पन्न होते हैं और 'उक्कोलेणं संखेज्जा वा असंखेज्जा वा उववज्जति उस्कृष्ट से संख्यात अथवा असंख्यात उत्पन्न होते हैं। ____ अब पुनः गौतम प्रभु से ऐसा पूछते हैं-'तेलि ] भंते ! जीवाणं सरीरगा कि संघयणी पन्नत्ता' हे भदन्त ! देवों से आकरके पृथिवीकायिकों में उत्पन्न होने के योग्य हुए उन जीवों के शरीर कितने संहनन वाले होते हैं ? उत्तर में प्रभु कहते हैं 'गोयमा छण्हं संघयणाणं असंघयणी जाव परिणमन्ति हे गौतम ! उनका शरीर ६ प्रकार के संहलन से रहित होता है, यावत वह परिणमना है, इसका तात्पर्य ऐसा है-सहनन छह प्रकार का होता છે. તે પૈકી કોઈ પણ એક સંતનનવાળા દેના શરીર હોતા નથી, તે પણ थाय छे. शशथी गौतमयामी प्रसुन पूछे छे ।-वेण भंते ! जीवा० पुच्छा' હે ભગવન તે અસુરકુમારે એક સમયમાં ત્યાં કેટલા ઉત્પન્ન થાય છે? આ प्रश्न उत्तरमा प्रभु छ है-'गोयमा ! गौतम जहन्नेणं एको वा दोवा तिन्नि वा' न्यथी मे मया मे मथा a पन्न थाय छे. सन 'उकोसेणं सखेजा वा असंखेज्जा वा उबवज्जति' कृष्टया सभ्यात अथवा मसन्यात 4-1 थाय छे. ३शया गीतभाभी प्रभुने पूछे छे -तेसि णं भंते । जीवाणं सरीरगा कि संघयणी पन्नत्ता!' हेवामाथी मावीन पृथवीयि ઉત્પન્ન થવાને ગ્ય એવા તે જીવના શરીરે કેટલા સંહનન વાળા હોય छे १ प्रश्न उत्तरमा प्रभु के 2-3 गौतम! 'गोयमा ! छह संघयणाणं असंघयणी जाव परिणमंति' तमना शरी२। सनन शना डाय छे. થાવત્ તે પરિણમે છે. કહેવાનું તાત્પર્ય એ છે કે-સંહનન છ પ્રકારના હાથ