________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२४ उ. १२ सू०४ पञ्चेन्द्रियजीवानामुत्पत्तिनिरूपणम् १०९
मुक्ताभिलापेन संबेधो नवस्यपि गमकेषु यथा असंशिनां तथैर तेनैव प्रकारेण निरवशेषो भणितव्यः, संज्ञिनामसंज्ञिनां च जीवानां पृथिवीका विकेपिस्सून - जघन्यतोऽन्तर्मुहूर्वायुष्कत्वात् उत्कर्षतश्च पूर्वकोटा युकत्वादिति । 'लद्धी से आदिल्लएसु ति त्रि गमएस एसचे ' लब्धिः परिणामसंहननादिवक्तव्यता तस्यपृथिवीकायिकेषु उस्पित्सोः संज्ञिनो जीवस्याद्येषु एषैव रत्नप्रभा पृथिव्यामुत्पित्सोः सैव अत्र 'मल्लिएर ति विगमएस एस चेव' मध्यमेषु त्रिष्वपि गमकेषु एपैव या रत्नप्रभायामुत्पत्सोः संज्ञिनो वक्तव्यता कथितेति भावः । रत्नप्रभापेक्षया विशेषस्त्वयम् 'णचरं' इत्यादि, 'णवरं इमाई व णाणताई' नवरमिमानि नव नानात्वानि तानि चेमानि 'ओगाहणा जहन्नेणं अंगुलस्स असं. खेज्जइभागं' शरीरावगाहना जघन्येन अंगुलस्यासंख्येयमागम् 'उक्को सेर्ण कहना चाहिये, क्योंकि पृथिवीकायिक में उत्पन्न होने योग्य संज्ञी असंज्ञी जीव जघन्य से एक अन्तर्मुहूर्त्त की आयु वाले होते हैं और उत्कृष्ट से पूर्वकोटि की आयुवाले होते हैं । 'लद्वी से आदिल्लेख तिसु वि गमएस एसचेव' परिमाण, संहनन, आदि की वक्तव्यता रूप लग्धि पृथिवीकायिक में उत्पन्न होने योग्य संज्ञी जीव के आदिके तीनों गमकों में, रत्नप्रभा में उत्पन्न होने योग्य संज्ञो जीव की वक्तव्या जैसी ही है, तथा मध्य के तीन गमकों में भी यही रत्नप्रभा में उत्पन्न होने योग्य संज्ञी जीव को वक्तव्यता जैसी वक्तव्यता है, परन्तु बीच के नौ गमों में जो विशेषता है वह ऐसी है जो 'जवरं इमाहं णव णाणप्ताई' इस सूत्र द्वारा प्रकट की जा रही है - 'ओगाहणा जहणेणं अंगुलस्स असंखेज्जइ भागं' शरीरावगाहना जघन्य से अंगुल के असंख्यातवें
"
સમજવા, કેમકે-પૃથ્વિકાયિકમાં ઉત્પન્ન થવાને ચાગ્ય સ`જ્ઞી અસ'ક્ષી જીવા જાન્યથી એક અંતર્મુહૂર્તની આયુષ્યવાળા હાય છે. અને ઉત્કૃષ્ટથી પૂકા टिनी आयुष्यवाजा होय . 'लहीं से आदिल्लेसु तिसु वि गमएस एस चेत्र' ગરિમાણુ, સહનન, વિગેરેનુ' કથન રૂપ લબ્ધિ પૃથ્વીકાયિકમાં ઉત્પન્ન થવાને ચેાગ્ય સની જીવને પહેલાના ત્રણ ગમેામાં, રત્નપ્રભા પૃથ્વીમાં ઉત્પન્ન થવા ચેાગ્ય સ'ની જીવના કથન પ્રમાણે જ છે. તથા વચલા ત્રણ ગમેામાં પણ આ રત્નપ્રભામાં ઉત્પન્ન થવા ચેાગ્ય સંજ્ઞી જીવના સ્થન પ્રમાણેનુ' જ કથન સમ જવાનું છે. પરંતુ તે કથનમાં એટલે કે વચલા નવ અમામાં જે જુદાપણુ` છે ते असा हे. हे 'णवरं इमाई णाणत्ताई' या सूत्र हे छे, 'मोगाहणा अंगुलरस अस खेज्जइभ्रागं' शरीरनी अवगाहना धन्यथी मांगणना अस