________________
भगवतीसत्रे यदि उत्पद्यते तदा कियत्कालस्थितिकनैरयिकेपू-पघते ? हे गौतम ! जघन्यत उत्कृष्टतश्चापि सागरोपमस्थिनिकनैरयिके पुत्पद्यते इति एवं हे भदन्त । ते जीवा एकसमयेन तत्र नरकावासे फिरन्त उत्पद्यन्ते ? गौतम ! जघन्यत एको वा द्वौ वा त्रयो वा, उत्कृष्टतः संख्याताः समुत्पद्यन्ते इत्यादिकं सर्व प्रथमगमवदेव द्रष्टव्यम् । प्रथमगमापेक्षया य_लक्षण्यं तदेव दर्शयति-'नवर' इत्यादिना 'नवरं सरीरोगाहणा जहन्नेणं पंच धणुसयाई नवर शरीरावगाहना जघन्यतः पञ्चधनु:शतानि, 'उक्कोसेण वि पंच धणुसयाई उत्कर्षेणापि पञ्चधनुःशतानि, प्रथम गमे तु शरीरावगाहनं जघन्यतोऽअंगुलपृथक्त्वम् उत्कृष्टतः पञ्चधनुःशतानि, इह इसके उत्तर में प्रभुने गौतम से कहा-हे गौतम। वह जघन्य तथा उत्कृष्ट से सागरोपम की स्थिति वाले नैरयिकों में उत्पन्न होता है। इसी प्रकार से-हे भदन्त ! वे जीव एक समय में वहां नरकवास में कितने उत्पन्न होते हैं ? उत्तर में प्रभु कहते हैं-गौतम! जघन्य से एक अथवा दो अथवा तीन जीव वहां नरकावास में एक समय में उत्पन्न होते हैं और उत्कृष्ट से संख्यात जीव वहां एक समय में उत्पन्न होते हैं। इत्यादि सब कथन प्रथम गम के जैसा यहां कह लेना चाहिये, हो, प्रथम गम की अपेक्षा से जो यहां के कथन में भिन्नता है उसे सूत्र. कार स्वयं 'नवर सरीरोगाहणा०' इत्यादि सूत्रपाठ द्वारा प्रकट करते हैं-यहां शरीरावगाहना जघन्य से पांच सौ धनुष की होती है और उत्कृष्ट से भी वह पांचसौ धनुष की होती है, प्रथम गम में शरीरावगाहना जघन्य से अंगुल पृथक्त्व और उत्कृष्ट से पांचसौ धनुष की कही
સ્વામીને કહ્યું કે-હે ગૌતમ! તે જઘન્યથી દસ હજાર વર્ષની સ્થિતિવાળા નિવયિકમાં તથા ઉત્કૃષ્ટથી એક સાગરેપમની સ્થિતિવાળા નૈરવિકેમાં ઉત્પન્ન થાય છે. એજ રીતે હે ભગવન તે છે એક સમયમાં ત્યાં નરકાવાસમાં કેટલા ઉત્પન્ન થાય છે ?
આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ કહે છે કે-હે ગૌતમ! જઘન્યથી એક અથવા બે અથવા ત્રશુ જીવે ત્યાં નરકાવાસમાં એક સમયમાં ઉત્પન્ન થાય છે અને ઉકાઇથી સંખ્યાત છે ત્યાં એક સમયમાં ઉત્પન્ન થાય છે. ઇત્યાદિ તમામ કથન પહેલા ગમમાં કહ્યા પ્રમાણે જ ચડિયાં કહેવું જોઈએ. પહેલા ગમ કરતાં मलिना.४थनमा ५ छे, ते सूत्र २ थाने 'नवर सरीरागाहणा. त्यात સૂત્રપાઠથી પ્રગટ કરે છે –અહિયાં શરીરની અવગાહના જઘન્યથી પાંચસો ધનુષની હોય છે, અને ઉત્કૃષ્ટથી પણ તે પાંચસે ધનુષની હોય છે. પહેલા ગમમાં શરીરની અવગાહના જઘન્યથી આંગળ પૃથકત્ર અને ઉત્કૃષ્ટથી પાંચસો