________________
२७३
भगवतीस्त्रे इसि लोकमसिद्धो हैमन्तिकः पशाफविशेष: 'पोरग' पोरको लताशाकः (पोरो) ति.लोकपसिद्धः पर्णशाकः 'मज्जारिया'मा रिका शाकविशेष 'विरली' विल्लिरिधिनामकः पत्रशाका 'पालक्क' पालक इति नामकशाकविशेषः 'दगपिप्पली' उदकपिप्पलीनामकः शाकविशेषः दधी' दीनामकः शाकविशेषः 'सोत्थियसाय' स्वस्तिकशाकः 'मंडुक्की' मश्की, एतन्नामका शाकविशेषः 'मूलग' मूलकःमूलकपत्रशाकः, 'सरिमब' सर्पपः-सर्पपपाशाका अंबिलसाग' अम्लशाका 'जियंतगाण' जीवन्तकः मालवदेशपसिद्धः जोशाक इतिनाम्ना पत्रशाकविशेषस्तेषाम् अभ्ररुहादारभ्य जीवन्तकार्यन्तानाम् ‘एपसि ' एतेपामुपयुक्त पत्रशाकशब्द से कहा गया है तृण के आकर जैसी जो पत्र वनस्पति होती है वह तण-तृण' शब्द से यहां प्रकट की गई है वथुआ नामकाजो पत्र-शाक होता है वह 'दत्युल' से कहा गया है 'वत्थुल' शर्दी के
समय में गेहूओं आदि केखेतों में होता है-पोरों इस नामका जो लतारूप 'शाक होता है वह यहां पोरक शब्द के अभिहित हुआ है 'मार्जारिका' यह भी एक प्रकार का शाक है 'बिल्ली यह भी एक प्रकार का शाक है, पालक यह एक प्रकार का पत्र शाक है, जिसे पालक की भाजी शब्द से कहा जाता है, सरसव से सरसों का पत्ररूप शाक लिया गया है 'जीवन्तक' से मालवदेश प्रसिद्ध जीवशाक लिया गया है गौतम ने जो प्रश्न किया है वह स्पष्ट है इल प्रकार से अभ्ररुहादि शाक घनस्पति के विषय में भी मूलादिक दश उद्देशक कहना चाहिये अत:
: તદુલીયક શબ્દથી કહેલ છે. તૃણના આકારની પત્ર પાનાની વનસ્પતિ થાય -- છે, તે તૃણ-તૃણ શબ્દથી અહિયાં બતાવી છે વથુઆ નામની જે ભાજી હોય
છે તેને “વત્થલ' શબદથી કહેલ છે. વત્થલ શિયાળાના સમયમાં ઘઉં વિશે
ના ખેતરોમાં થાય છે. પિરા એ નામની વેલ રૂપ ભાજી વિરોષ હોય છે, તેને અહિયાં પિરક શબ્દથી કહેલ છે. મારિ આ પણ એક પ્રકારનું શાક છે. “બિલી આ પણ એક પ્રકારનું શાક છે પાલક' એ એક પ્રકારની ભાજી છે. જેને ભાષામાં “પાલકની ભાજી’ એ પ્રમાણે કહે છે. સરસવ શબ્દથી સરસવના પાનની ભાજી ગ્રહણ કરે છે. “જીવન્તક” શબ્દથી માળવામાં પ્રસિદ્ધ વરૂપ શાક ગ્રહણ કરેલ છે. ગૌતમ સ્વામીએ કહેલ પ્રશ્ન સ્પષ્ટ છે. આ તે અશ્વરહ વિગેરે શાક વનસ્પતિના સંબંધમાં પણ મૂળ વિગેરે સંબંધી