________________
मैन्द्रका टीका श०२१ व. २७. १-१० कलायादि धान्यगतजीवनि० २५१
हे मंदन्त । सर्वे जीवाः प्राणाः तत्र समुत्पन्न पूर्वाः किम् गौतम | अनेकवारं तथो-स त्पन्ना सर्वे जीवाः सर्वे प्रोणा', अथवा अनन्तवारं तंत्र समुत्पन्नाः, शालिंकवर्गीय मूलोद्देशक त्रत् कलाय मूलकोद्देश कोऽपि ज्ञातव्य एवमेव कन्दस्कन्धत्व शाखामवाल पत्रान्ता उद्देशका अपि ज्ञातव्याः । एवमेव अष्टमपुष्पोदेशकोऽपि ज्ञातव्यः मूलादेशका पेक्षया पुष्पोदेश के एतावद्वैलक्षण्यम् यत् पुष्पे कलायादि संबन्धिनि देवा अपि उत्पद्यन्ते पुष्पोद्देशके चतस्रो लेश्या ज्ञातव्याः, तत्राशीति अंङ्गा मूलकोद्देश के षर्विंशतिरेव भङ्गाः कथिताः, अवगाहना जघन्येन अंगुलस्यासंख्येयभागमुत्कृष्टत
--
मनुष्यों में उत्पन्न होते हैं ? हे भदन्त ! समस्त प्राण, समस्तभूत, समस्तजीव, समस्त सत्व क्या वहाँ पहिले उत्पन्न हो चुके हैं ? उत्तर मैं प्रभु कहते हैं - हे गौतम । समस्तप्राण, समस्तभून, समस्तजीव और समस्त सत्व अनन्तबार वहां उत्पन्न हो चुके हैं, 'इस प्रकार शालिवर्गीय मूलोद्देशक के जैसा कलाय धूलोद्देशक भी समझना चाहिये इसी प्रकार से कन्द, स्कन्ध, स्वक शाखा, प्रवाल और पत्र यहां तक के. उद्देश भी जानना चाहिये, इसी प्रकार से आठवां जो पुष्पोदेश है वह भी जानना चाहिये मूलादि उद्देशक की अपेक्षा से पुष्पोदेशक में इतना ही अन्तर है कि कलायादिसंबंधी पुष्प में देव भी उत्पन्न होते हैं। पुष्पोदेशक में चार लेइयाएँ कही गई हैं। इनके यहां ८० भंग' होते हैं। तथा मूलोद्देशक में २६ भंग ही कहे गये हैं । जघन्य अवगाहना अंगुल के असंख्यातवें भागप्रमाणं और उत्कृष्ट से दो अंगुल से लेकर
અને મનુષ્યેામાં ઉત્પન્ન થાય છે. હે ભગવન્ સમસ્ત પ્રાણુ, સઘળા ભૂત, સઘળા જીવો સઘળા સો શુ. પહેલા ત્યાં ઉત્પન્ન થયા હાય છે ? પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ કહે છે કે-હે ગૌતમ ! સઘળા પ્રાણુ, સઘળા ભૂત, સઘળા જીવો અને સઘળા સવેા અનન્તવાર ત્યાં ઉત્પન્ન થઈ ચૂકયા હોય છે, આ પ્રમાણે શાલિ પ્રકરણના મૂળ સ`ખધી ઉદ્દેશા પ્રમાણે કલાય સ`બાંધી भूसेोहेश पशु सभक वो मेरी ४४, २४ध, छात्र, 'शामा - डाल પ્રવાલ-કૂંપળ અને પત્ર-પાન અહિ સુધીના ઉદ્દેશાએ પણ સમજી લેવા. અને એજ રીતે આઠમે જે પુષ્પ નામના ઉદ્દેશેા છે, તે પશુ તેજ પ્રમાણે સમ જવા. મૂલેદ્દેશકની અપેક્ષાએ પુષ્પ દ્વેશકમાં ચાર લેશ્યાએ કહેવામાં આવેલ છે. અહિયાં તેના ૮૦ એસી ભંગો થાય છે. તથા મૂલેદ્દેશકમાં ૨૬ છવ્વીસ ભગો કહ્યા છે. જધન્ય અવગાહના એક આંગળનાં અસખ્યાતમા ભાગ પ્રમાણુ અને