________________
- भगवतीसूत्र पतुरिन्द्रिय जीवा:-भवादेशेन जघन्येन द्वे भवग्रहणे, उत्कर्षेण संख्यावानि भव। महणानि, कालादेशेन द्वौ अन्तर्मुहूत्तौं, उत्कर्षेण संख्यातं कालं यावत् तत्र तिष्ठन्ति • आमनागमनं च कुर्वन्ति, पञ्चन्द्रियतिर्यग्योनिकजीवः भवादेशेन जघन्येन द्वौ भवाष्णी, उत्कर्षेण थयौ भवग्रहणानि, कालादेशेन जघन्येन द्वौ अन्तर्मुहूत्तौं, उत्कर्षेण पूर्वकोटिपृथक्त्वं यावत् तत्र तिष्ठति, गमनागमनं करोति । एवं शाल्यादिमूलजीवः मनुष्यो भूत्वा पुनरपि शाल्यादिमूलजीवतया उत्पद्यते तत्र स मनुष्यजीवोऽपि, भवादेशेन जघन्येन द्वे भवग्रहणे उत्कर्षेण अष्टौ भवग्रहणानि फालादेशेन जघन्येन द्वौ अन्तर्मुहतों उत्कर्षेण पूर्वकोटिपृथक्त्वं यावत् तत्र तिष्ठति, गमनागमनं च करोतीति। विशेषजिज्ञासुमिरौत्र एकादशशतके फाल तक जो वनस्पति का काल है यहां रहता है-और गमनागमन करता रहता है दीन्द्रिय, तेइन्द्रिय और चतुरिन्द्रिय जीव भवादेश से अघन्य दो भवग्रहणतक और उत्कृष्ट से संख्यात भवग्रहणतक, कालादेश से जघन्य दो अन्तर्मुहूर्ततक और उत्कृष्ट से संख्यात काल तक वहां रहते हैं और गमनागमन करते रहते हैं ! पञ्चेन्द्रियतिर्यच जीव भव की अपेक्षा जघन्य से दो भवग्रहण तक और उत्कृष्ट से आठभवअहणतक, काल की अपेक्षा जघन्य से दो अन्तमुहतलक और उत्कृष्ट से पूर्वकोटि पृथक्त्व तक वहां रहता है और गमनागमन करता रहता है इसी प्रकार से शाल्यादि के मूल का जीच मनुष्य होकर के यदि वह पुनः शाल्यादि के मूल के जीवरूप में उत्पन्न होता है तो वहां वह मनुष्य जीव भी भवादेश ले जघन्य दो भवग्रहणतक और उत्कृष्ट आठ भवग्रहणतक, काल के उद्देश से जघन्य दो अन्तर्मुहूर्ततक भौर उत्कृष्ट पूर्वकोटिपृथक्त्वतक यहां रहता है और गमनागमन किया करता है इस विषय में यदि विशेष जानने की अभिलाषा हो तो અને ચાર ઈન્દ્રિયવાળા જીવે ભવાદેશથી જઘન્ય બે ભવ ગ્રહણ સધી અને ઉત્કૃષ્ટથી સંખ્યાતભવ ગ્રહણ સુધી કાળાદેશથી જઘન્ય બે અત્તમુહૂર્ત સુધી છે અને ઉત્કૃષ્ટથી સંખ્યાત કાળ સુધી ત્યાં રહે છે. અને અવર-જવર કરતા રહે છે. પંચેન્દ્રિય તિય ચ જી ભવની અપેક્ષાએ જઘન્યથી બે ભવ ગ્રહણ સુધી અને ઉત્કૃષ્ટથી પૂર્વકેટિપૃથકત્વ સુધી ત્યાં રહે છે. અને અવર-જવર કરતા રહે છે. એજ રીતે શાલી વિગેરેના મૂળના છ મનુષ્ય થઈને જે તે ફરી શાલી વિગેરેના મૂળના છવરૂપથી ઉત્પન્ન થાય છે, તો ત્યાં તે મનુષ્ય જીવ પણ ભવાદેશથી જઘન્યથી બે ભવ ગ્રહણ સુધી અને ઉત્કૃષ્ટથી આઠ ભવ રહણ સુધી કાળના ઉદ્દેશથી જઘન્ય બે અતમુહૂર્ત સુધી ઉત્કૃષ્ટથી પૂર્વ કોટી પૂથ સુધી ત્યાં રહે છે. અને અવર જવર કરતા રહે છે. આ વિષયમાં