________________
१९६
भगवतीमंत्रे
॥ अथ एकविंशतिशतकमारभ्यते ॥
व्याख्यातं विंशतितमं शतकम्, अवासरसं त्या एकविंशतितमं शतकमारभ्यते तस्योद्देशकत्रर्गसंग्रहायेयं गाथा - 'सालिकले ' इत्यादि,
मूलम् - 'सालिकले अयसि वैसे, ईक्खू देव्भेय अन्भ तुलसी य। अटे ए दसवग्गा, असीतिं पुण होंति उद्देसा' ॥१॥ छाया - शालि१कला२तसीर वंश४, ५ दर्भश्र६ अभ्र७ तुलसी च । अष्टौ ते दशवर्गा, अशीतिः पुन भवन्ति उद्देशाः ।
,
अर्थ - 'सालि' इति - शाल्यादि धान्यविशेषाः ओषधयः कान्ते तद्विषयकोदेशकदशात्मकः प्रथमो वर्गः १ स च वर्गः शालिशब्देनोच्यते इद शतके अष्टौ वर्गाः, प्रतिवर्गे दशदशोदेशकाः सन्ति दशोदेशकाथैवम् -
एकana शतक का प्रारंभ पहला उद्देशा
बीसवां शतक व्याख्त हो चुका, अव अवसर प्राप्त इक्कीसवां शतक प्रारंभ होता है इसमें जो उद्देश और वर्ग है उसे संग्रह करके प्रकट करने वाली यह गाया है
सालि१ कलर अहि३ वंसे४ हक्खू दव्भे य६ अम० तुलसी य८ अट्ठे ए दक्षचग्गा अनीति पुण होंति उद्देसा ॥१॥
शालि आदि धान्य विशेष होते हैं और ये ओपधिरूप कहे जाते हैं इन शालि आदि के सम्बन्ध में जो दश उद्देशे हैं सो इन दश उद्देशात्मक प्रथम वर्ग है यह वर्ग शालि शब्द से कहा गया है इस शतक એકવીસમા શતકના પ્રારંભ— પહેલા ઉદ્દેશ
વીસમું શતક કહેવાઈ ગયુ. હવે અવસરપ્રાસ એકવીસમા શતકના પ્રારંભ થાય છે. તેમાં જે ઉદ્દેશા અને વગ છે. તેા સગ્રહ કરીને બતાવનારી
भागाथा -
साली १ कल २ अयसि ३ वंसे ४ इक्यू ५ दभे य ६ अव्भ ७ तुलसी य, अट्ठे ए दसवगा अनीति पुण होंति उद्देखा ॥ १ ॥
શાલી વિગેરે ધાન્ય વિશેષ હોય છે. અને તે ઔષધી રૂપ કહેવાય છે. આશાલિવિગેરે સ`ખ"ધી જે દસ ઉદ્દેશાઓ છે, તે આ દસ ઉદ્દેશાત્મક પહલેાવગ છે. આ વગ શાલી શબ્દ થી કહયા છે. આ શતકમાં આઠ વગ છે.