________________
૨
भगवतीस
'नेरइया चुलसीइस मज्जिया वि जाव चुलसीइदि य नोचुलसीईए य समज्जिया वि' रयिका श्रतुरशीतिसमर्जिता अपि यावत् चतुरशीतिभिश्च नोचतुरशीवा
समर्जिता अपि अत्र यावत्पदेन नो चतुरशीतिसमर्जिताः२, चतुरशीत्या च नो चतुरशीत्या च समर्जिता: ३, चतुरशीतिभिश्च समर्जिताः ४ एतेषां विकल्पानां ग्रहणं भवति ? नैरयिकाः पञ्चभिरपि विवल्प विकल्पिता भवन्तीत्युत्तरम् । पुनः 'प्रश्नयन्नाह - 'सेकेणट्टेणं' इत्यादि, 'सेकेण्डेणं भंते । एवं वुच्चइ जांव समज्जिया वि' तत्केनार्थेन भदन्त ! एवमुच्यते नैरयिकां चतुरशीतिसमर्जिता अपि१ नो चतुरशीतिसमर्जिता अपिर, चतुरशीत्या नीचतुरशीत्या च समर्जिता अपि ३, चतुरशीति'इया 'चुलसीइसमज्जिया वि, जाव चुलेसीइहि य नो चुलसीईएं य समज्जिया वि' हे गौतम! नैरधिक एक समय में चौरासी समर्जित भी होते हैं यावत् अनेक चौरासी की संख्या में और एक नो चौरासी 'की संख्या में भी वे समर्जित होते हैं। यहां यावत्पद से 'नो चतुरशीतिसमर्जिताः २, चतुरशीत्या च नो चतुरशीत्या च समर्जिताः ३, चतुरशीतिभिश्च समर्जिताः४' इन तीन विकल्पों का ग्रहण हुआ है तात्पर्य इस उत्तररूप कथन का यही है कि नैरयिक पांचों भी विकल्पों से युक्त होते हैं । अब गौतम इस विषय में प्रभु से ऐसा पूछते हैं-' से केणद्वेणं भंते ! एवं बुच्च, जाव समज्जिया वि' हे भदन्त | आपने ऐसा किस कारण से कहा है कि नैरयिक चतुरशीति आदि पांचों विकल्पों से सम जित होते हैं ? अर्थात् वे चतुरशीति समर्जित भी होते हैं ? नो चतुर
३ये गौतमस्वाभीने हे छे ! - 'गोयमा ! नेरइया चुलसीइ समज्जिया वि जाव चुलसीइहिय नो चुलसीईए य समज्जिया वि' हे गीतभ ! नारीयो मे सभયમાં ચેાશી સમજીત પણ હાય છે, યાવત્ અનેક ચાર્યાશીની સખ્યામાં અને એક ના ચાર્યાશીની સંખ્યામાં પણ તેએ સમત હાય છે, અહિંયા थावत् पढ्थी 'नो चतुरशीति समर्जिताः २' चतुरशीत्या च नो चतुरशीत्यांच समर्जिताः ३,, चतुरशीतिभिध संमर्जिताः ४' मा त्रषु विम्ल्यो अबु उराया छे, આ ઉત્તરવાકયના કથનનુ તાત્પર્ય એ છે કે-નારકીચે પાંચે વિકલ્પથી યુક્ત હોય છે. અર્થાત્ પાંચે વિકલ્પાવાળા હાય છે,
હવે ગૌતમસ્વામી આ વિષયમાં કારણ જાણવાની ઈચ્છાથી પ્રભુને પૂછે छे है - ' से केणद्वेग भंते एवं वुच्चइ जाव समज्जिया वि' हे लंगवन् माये येवु શા કારણથી કહ્યુ` છે કે-નારકીચેા ૮૪ ચાર્યાશી વિગેરે પાંચ વિકલ્પોથા સમત હૈાય છે? અર્થાત્ તે ચાર્વાંશી સમત પણ હાય છે? ના