Page Text
________________
भगवतीव छाया-प्रथमेन नन्दनवनं, द्वितीयोत्पातेन पण्डकवने । । एति इह तृतीयेन यो विद्याचारणो भवति ॥१॥ इति । अथ एवंविधविद्याचारणस्य किमाराधना भवेद् विराधना वा ? इत्याशङ्कायामाह. 'से गरे इत्यादि, 'से गं तस्स ठाणस्स अणालोचियपडिक्कते' स विधाचारण: खलं तस्य स्थानस्य-गमनागमन विषयस्य पापस्थानस्य अनालोचितमतिक्रान्तः, गमनागमनसंबन्धिपापस्थानकस्य अकृतालोचनप्रतिक्रमणो यदि-कदाचित् 'कालं करेई' कालं करोति-मरणमासादयति, तदा-'नत्थि · तस्स आराहणा' नास्ति तस्य-विद्याचारणस्य आराधना चारित्रसम्बन्धिनी, यतो लब्धेरुपयोगः प्रमादा, यदि च लब्बेरुपयोगं करोति अथ च प्रमादरूपस्य तस्य आलोचनं पतिक्रमणं च न कृतम् अथ च म्रियते तदा तस्य चारित्रस्याराधना न जाता । 'सेणे
अब गौतम प्रभु से ऐसा पूछते है-सें णं तस्ल ठाणस्त०' हे भदन्त ! इस प्रकार से अपनी प्रवृत्ति में लवलीन हुआ वह विद्याचारण आरा. धनीवाला होता है या विराधनावाला होता है अर्थात् वह इस प्रकारे के गमनागमनविषयक क्षेत्र की आलोचना एवं प्रतिक्रमण किये विना यदि मर जाती है तो उसको आराधना होती है या विराधना होती है ? तो इसके उत्तर में प्रभु उनसे कहते हैं-हे गौतम ! 'नस्थि तस्स आराहेणी' इस प्रकार की प्रवृत्तिशाली उस विद्याचरण के चारित्रसंबंधिनी आराधना नहीं होती है क्योंकि अपने द्वारा प्राप्त लब्धि का उपयोग करना इसका नाम प्रसाद है और यह प्रमाद उसके जब वह अपनी लेभि को काम में ले रहा है इसलिये यदि वह अपने इस प्रमाद की
आलोचना प्रतिक्रमण नहीं करपाता है और मर जाता है तो ऐसी ।'' स्व गौतभवामी प्रभुने मेयुः पूछे छ -'से णे तस्स ठाणसं०' હે ભગવન આ પ્રકારથી પિતાની પ્રવૃત્તિમાં લાગેલા તે વિદ્યાચારણ આશધાવાળા હોય છે કે વિરાધનાવાળા હોય છે? અર્થાત્ તે આ પ્રકારના જેવા “ આવવાના વિષય રૂ૫ ક્ષેત્રની આલોચના અને પ્રતિક્રમણ કર્યા વગર જે મરી જાય તો તેને આરાધના થાય છે? કે વિરાટ ધના થાય છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ તેઓને કહે છે કે– હે ગૌતમ 'नत्थि तस्स आराहणा' ! प्रानी प्रवृत्तिका से विधायारशुना यारित्र સંબંધી આરાધના થતી નથી. કેમકે પિતાનાથી પ્રાપ્ત થયેલ લબ્ધિને ઉપજે કરે તેનું નામ પ્રમાદ છે. અને તે પ્રમાદ તેને કે જ્યારે તે પોતાની મને કામમાં લે છે તેથી જે તે પિતાના આ પ્રમાદની આલોચના અંતિકમણ કરતા નથી અને મરી જાય છે. તે એવી સ્થિતિમાં તેના ચારિત્રની
| SR No. | 009324 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 14 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1970 |
| Total Pages | 683 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 42 MB |