________________
प्रमेययन्द्रिका टीका श०१८ उ०१ सू०१ प्रथमाप्रथमत्वे संयतहारम् ५७१ मणुस्सा" जीवः पञ्चन्द्रियतिर्यग्योनिकमनुष्याः "एगत्तपुहुत्तेण" एकत्वपृथक्त्वेन एकवचनेन बहुवचनेन च "जहा सम्भट्ठिी" यथा सम्यग्दृष्टिः, संयतासंयतो जीवपदे पञ्चेन्द्रियविर्यपदे मनुष्यपदे च भवति अतो जीवः पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिको मनुष्यश्च एकत्यबहुत्वाभ्यां सम्यग्दृष्टिबद्वाच्या, स्यात्मथमः स्यादप्रथमः प्रथमत्वापथमत्वं च प्रथमद्वितीयवारादि देशविरतिलामापेक्षया तथा च प्राथमिकदेशविरत्यपेक्षया प्रथम द्वितीयवारादिदेशविरत्यपेक्षया अपथमत्वमित्यु मयमपि घटते एवेति भावः । "नो संजय नो असंजय नो संजयासंनए जीवे सिद्धेय एगतपुहुत्तेणं पढमे नो अपढमे" नो संयत नो असंयत नो संयतासंयतो जीवः सिद्धश्च एकत्वपृथक्त्वेन प्रथमो नो अप्रथमः एतादृशावस्थायाः प्रथमत एव सद्भावात् । इति सप्तमं संयतद्वारम् ७। प्राप्त किया है। संजयासंजए' संयता संयत 'जीवे पंचिंदियतिरिक्खजोणियमणुस्सा' जीव, पञ्चेन्द्रियतिर्थश्च, एवं मनुष्य ये सब 'एगत्तपुहुत्तेण' एकवचन और बहुवचन को लेकर 'जहा सम्मदिट्ठी' सम्यग्दृष्टि के जैसा कदाचित् प्रथम होते हैं और कदाचित् अप्रथम होते हैं। संयतासंयतभाव जीवपदमें मनुष्यपद में और पञ्चेन्द्रियतियश्च पदमें होता है। प्रथमवार आदि की प्राप्ति की अपेक्षा से प्रथमता
और द्वितीयवार देशविरत्यादि की अपेक्षा से अप्रथमता ये दोनों रूप यहां पर हैं। 'नो संजय नो असंजय नो संजयासंजए जीवे, सिद्धे य' नो संयत, नो असंयत, नो संयतासंयतपना जीव और सिद्ध में होता है । अतः इसके एकवचन और बहुवचन की अपेक्षा से जीव और सिद्ध प्रथम हैं । अप्रथम नहीं हैं। क्योंकि ऐसी अवस्था जीवन में छ. "संजयासंजए" सयतायत 'जीवे पंचिंदियतिरिक्खजोणियमणुस्सा" ७१, पयन्द्रियतिय न्य, मने मनुष्य a सा 'एगत्तपुहुत्तेणं" मे क्यानयी अन मपयनथी "जहा सम्मदिट्ठी" सभ्यष्टि नी भाई કદાચિત્ પ્રથમ હોય છે અને કદાચિત્ અપ્રથમ હોય છે. જીવપદમાં, મનુષ્યપદમાં, અને પંચેન્દ્રિય તિર્યંચ પદમાં સંયતાસંયતભાવ હોય છે પ્રથમવાર દેશ વિરતિ પ્રાપ્ત થવાની અપેક્ષાએ પ્રથમતા અને બીજી ત્રીજી વાર આદિમાં પ્રાપ્તિની અપેક્ષાએ અપ્રથમતા એ રીતે એ બન્ને પ્રકાર અહિયાં થાય છે, "नो संजय नो असंजय नो संजयासंजए जीवे सिद्धेय"ना सयतनामसयत ને સંયતાસંયત જીવ અને સિદ્ધામાં પ્રથમતા છે. અપ્રથમતા નથી. જેથી તેઓમાં એકવચન અને બહુવચનની અપેક્ષાથી જીવ અને સિદ્ધ પ્રથમ