________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०१८ उ०१ सू०१ प्रथमाप्रथमत्वे दृष्टिद्वारम् ५६९ जहा सम्मदिही" सम्यामिश्गदृष्टिरेकत्वपृथक्त्वेन यथा सम्यग्दृष्टिः, सम्यग्मिथ्याटिर्जीव एकवचनबहुवचनाभ्यां सम्यग्दृष्टिनदेव विवेचनीयः सम्यग्दर्शनस्य प्रथमद्वितीयादिलाभापेक्षया कदाचित्मथमा अपि कदाचिदपथमा अपि । सम्यग्दृष्टिनापेक्षयाऽत्र यदैलक्षण्यं तद्दर्शयति-"नवरं जस्स अस्थि सम्मामिच्छत्त" नवरं यस्यास्ति सम्यग्मिथ्यात्यम् यस्य जीवस्य मिश्रष्टि भवेत् तस्यैव तथात्वं, पथमत्वमपि अधथमत्वमपि भवतीति वर्णनीयम् ।
॥इति षष्ठं दृष्टिद्वारम् ॥६॥ अथ सप्तमं संयतद्वारमाह-'संजए जीवे" इत्यादि। "संजए जीवे मणुस्से य एगत्तपुहुत्तेण जहा सम्मट्टिी" संयतो जीवो मनुव्यश्च एकत्वपृथक्त्वेन यथा सम्यग्दृष्टिः, सम्यग्दृष्टिमूत्रवदिहापि विचार दिट्टि एगत्तपुडत्तेणं जहा सम्मदिट्ठी' सम्पमिथ्यादृष्टि जीव एकवचन एवं बटुवचन को लेकर सम्यग्दृष्टी के जैसा कदाचित् प्रथम भी हैं और कदाचित् अप्रथम भी हैं। प्रथम सम्यग्मिथ्यादर्शनलाभ की अपेक्षा प्रथम है। और द्वितीय आदिवार में प्राप्त करने की अपेक्षा से अप्र. थम भी हैं । लम्यग्दृष्टि सूत्र की अपेक्षा से जो यहां अन्तर है, उसे दिखाने के लिये 'नवरं जस्ल अस्थि सम्मामिच्छत्तं' ऐसा कहा है कि जिस जीव को सम्यगमिथ्यात्व है-मिश्रष्टि है-उसी जीव में प्रथमता और अप्रथमता भी होती है ऐसा वर्णन करना चाहिये
॥छट्ठा दृष्टिद्वार समाप्त ॥
सातवां संयतद्वार सातवें इस संयत द्वार में गौतमने प्रभु से ऐसा पूछा है-'संजए जीवे मणुस्से य एगत्तपुहुत्तेण जहा सम्मदिही' हे भदन्त ! संयत जीव दिदी' सभ्य मिथ्याष्टि यन मन मडक्यनथी सभ्यम् દષ્ટિએ પ્રમાણે કદાચિત પ્રથમ અને કદાચિત અપ્રથમ પણ છે. પ્રથમ સમ્યફ પણાની પ્રાપ્તિની અપેક્ષાએ પ્રથમ છે. અને બીજા ત્રીજા વિગેરે સમયે પ્રાપ્ત કરવાની અપેક્ષાએ તે અપ્રથમ પણ છે. સમ્યમ્ દષ્ટિ સૂત્રથી અહિયાં २ मिन्नता छ, ते मता "नवरं जस्स अस्थि सम्मामिच्छत्त" मा પ્રમાણે કઈ છે કે–જીવને સમ્યફ મિથ્યાત્વ છે-મિશ્રષ્ટિ છે, તેજ જીવમાં પ્રથમતા અને અપ્રથમતપણુ પણ હોય છે. એ પ્રમાણેનું વર્ણન સમજવું
છે છઠું દષ્ટિદ્વાર સમાપ્ત છે સાતમા સંયતદ્વારમાં ગૌતમ સ્વામીએ પ્રભુને એવું પૂછ્યું છે કે-- “संजए जीवे मणुस्से य एगत्तपुहुत्तेण जहा सम्मट्ठिी" मगवन् सयत १
अ०७२