________________
चन्द्रिका टीका श०१७ उ०६ सू०१ सौधर्मादिपु पृथ्वीकायिकोत्पत्तिनि० ४६७
-
ईषत् मांगमारायां च एवंमेव ज्ञातव्यम् अथ शर्करापृथिवीमाश्रित्याह- 'ढवी काइए णं भेते' इत्यादि । 'पुढवीकाइए णं भंते !' पृथिवीकायिकः खलु मदन्त 'संकरपमा पुढवीए समोहर' शर्कराप्रमायां पृथिव्यां समवहतः 'समोहणिसा' समवस्य 'जे' यः कश्चित् 'सोहम्मे कप्पे' सौधर्मे कप्पे 'पुढची०' इति, अत्रै पूर्ववत्पाठः संयोज्यः तथाहि क इयत्ताए' पृथिवीकायिकतया 'उववज्ञ्जिञ्जए ! उत्पत्तुं 'भवि' भव्यः - योग्य: 'से णं भंते !' स खलु भदन्त । इत्यादि सर्वोऽपि भोत्र संग्राह्यः ' एवं जहा रवणप्पभाए पुढवीकाइओ उवत्राइओ' एवं यथा रत्न मायाः पृथिवीकायिकः उत्पातितः ' एवं सकरप्पभाए वि पुढवीकाइओ उववाएँpost' एवं शर्कराभाया अपि पृथिवीकायिक उत्पादयितव्यः कियत्पर्यन्तमित्याह उभाराए य एवं चेत्र 'अनुत्तरविमान में पांच अनुत्तरविमांनो में) और ईषत्प्राग्भारापृथिवी में इसी प्रकार का कथन जानना चाहिये |
अर्थ गौतम प्रभु से ऐसा पूछते हैं- 'पुढवीकाइए णं भंते !' सक्करेंविभाएं पुढवीए० समोहए' हे भदन्त । कोई पृथिवीकायिक जीव शर्कप्रभापृथिवी में हो और वह मारणान्तिक समुद्घान करके - सौधर्मकप में पृथिवीथिकरूप से उत्पन्न होने के योग्य हो ऐसा वह जीव हे
,
दन्तं ! वहाँ उत्पन्न होकर आहार ग्रहण करे या आहार ग्रहण कर वहां उत्पन्न होता है ? तो इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं- 'एवं जहा रयणप्पभाए विक्काओ उववाहओ एवं सक्रप्पभाए वि पुढविक्काहओ उवाroat) हे गौम ! जैसा रत्नप्रभा पृथिवी के पृथिवीकायिक जीव का उत्पाद विवेचित किया गया है । उसी प्रकार से शर्कराप्रमापृथिवी विषयभां यषु समन्धुः " अणुत्तरविमाणे, इसिनभाराए य एव ं चेव" पांथ અનુત્તર વિમાનામાં પણ આ પ્રમાણેનુ' કથન સમજવું. હવે ગૌતમ સ્વામી असुने मे पूछे छे ! " पुढविकाइए णं भंते ! सक्कत्पभाए पुढविए समोहए." હે ભગવન્ કાઇક પૃથ્વીક'વિશ્વજીવ શરાપ્રભા પૃથ્વીમાં હોય અને તે મારણુાન્તિક સમુદ્દાત કરીને સૌધ કલ્પ દેવલેાકમાં પૃથ્વીકાયિકપણાથી ઉત્પન્ન થવાને ચાગ્ય હોય તે એવા તે જીત્ર ત્યાં ઉત્પન્ન થઈને આહાર ગ્રહેણુ કરે છે. કે, આહાર ગ્રહુણુ કરીને પછી ત્યાં ઉત્પન્ન થાય છે. તેના ઉત્તરમાં પ્રભુ ! " एवं जहा रयणप्पभार पुढविक्काइओ उववाइओ एव' सकरप्पभाए वि पुढविकाइओ उaa एयन्त्रो" हे गौतम । रत्नअसा पृथ्वीना पृथ्वीमा यिष्ठ જીવના ઉત્પાદના વિષયમાં જે પ્રમાણેનુ' વિવેચન કરવામાં આવ્યુ છે. તેંજ પ્રમાણે શકરાપ્રભા પૃથ્વીના પૃથ્વીકાયિક જીવના ઉત્પાદના વિષયમાં વિવેચન
भ० ६३