________________
४७०
भगवतीसो लेकर प्राणातिपातादि द्वारा जायमान क्रिया के विषय में ये ५ दण्डक हो जाते हैं । इन से जायमान क्रिया का विस्तृत विचार पूर्वप्रदर्शित रीति के अनुसार अपने आप कर लेना चाहिये । देश को आश्रित करके गौतम प्रभु से ऐसा पूछते हैं-'ज देसण भंते ! जीवाणं पाणाहवाएणं किरिया कज्जइ, 'हे भदन्त ! जिस देश में-देश विभाग में जीव द्वारा प्राणातिपात आदिको लेकर जो क्रिया की जाती है वह क्रिया क्या उनके आत्मप्रदेशों से स्पृष्ट होती है ? या अस्पृष्ट होती है ? इत्यादि सघ विचार जैसा समय को आश्रित कर किया गया है वैसा ही यहां पर कर लेना चाहिये, तथा इसी प्रकार का विचार प्रदेश को आश्रित कर जायमान प्राणातिपात आदि क्रियाओं के विषय में भी जानना चाहिये। आगे के सूत्रों का अर्थ मूलार्थ के जैसा ही है-अतः टीकार्य नहीं लिखा है। इस प्रकार से प्राणातिपात, सृषाबाद, अदत्तादान, मैथुन, परिग्रह ये पांच दंडक समुच्चय जीव से ५, समय को लेकर ५, देश को लेकर ५
और प्रदेश को लेकर ५ दण्डक माणातिपात आदि से जायमान क्रियाओं के २० दंडक होते हैं । सू० १ ॥ સમયથી લઈને તે પ્રાણાતિપાત વિગેરેથી થવાવાળી ક્રિયાના વિષયમાં આ પાંચ દંડકે થઇ જાય છે. આનાથી થવાવાળી કિયાને સવિસ્તર વિચાર પહેલા કહેલ રીત અનુસાર પિતે પિતાની મેળે કરી લે જઈએ.
शनी माश्रय ४शन गौतमस्वामी प्रसुन से पूछे छे -"जं देसे णं भंते ! जीवाणं पाणाइवाएणं किरिया कन्नई" 3 भगवन् रे शमांદેશ વિભાગમાં જીવે દ્વારા પ્રાણાતિપાત વિગેરેને લઈને જે ક્રિયા કરવામાં આવે છે શું ? તે ક્રિયા તેના આત્મપ્રદેશને સ્પષ્ટ થઈને કરવામાં આવે છે શું? અથવા અપૃષ્ટ થાય છે? વિગેરે સઘળે વિચાર સમયને લઈને જેવી રીતે કરવામાં આવે છે, તે જ રીતે અહિયાં પણ વિચાર કરી લે. તેમજ આ રીતને વિચાર પ્રદેશને આશ્રય કરીને થવાવાળા પ્રાણાતિપાત વિગેરે ક્રિયાઓના વિષયમાં પણ સમજવો. આ પછીના સૂત્રને અર્થ મૂલાઈ પ્રમાણે છે, જેથી ટીકાઈમાં તે અર્થ આપવામાં આવ્યો નથી. આ રીતે પ્રાણાતિપાત, મૃષાવાદ અદત્તાદાન, મિથુન, પરિગ્રહ આ પાંચ દંડક સમુચ્ચયજીવથી ૫, સમયને લઈને ૫, દેશને લઈને ૫, અને પ્રદેશને લઈને પાંચ દંડક પ્રાણાતિપાત આદિથી થવાવાળી ક્રિયાઓના વીસ દંડકે થાય છે. સૂ ના
