________________
भगवती सूत्रे
૬૨
तव । एवं जहा गेविजविमाणा तहा अणुत्तरविमाणा वि इसिप्पारा वि ॥ सू० १ ॥
०
छाया - किं महालयः खलु भदन्त | लोकः प्रज्ञप्तः गौतम ! महातिमहायः यथा द्वादशशत तथैव यावद् असंख्येययोजनकोटाकोटयः परिक्षेपेण । लोकस्य खलु भदन्त | पौरस्त्ये चरमान्ते किं जीवा जीवादेशाः, जीवमदेशाः, अजीवा अजीवदेशा अजीवप्रदेशाः, गौतम ! नो जीवा जीवदेशा अपि ये जीवदेशास्ते नियमात एकेन्द्रियदेशाश्च अथवा एकेन्द्रियदेश व द्वीन्द्रियस्य च देशः एवं यथा दशमशतके आग्नेयी दिशा तथैव नवरं देशेषु अनिन्द्रियाणाम् आदिम विरहितः । ये अरूपिणोऽजीवास्ते पड़विधाः, अद्धासमयो नास्ति शेषं तदेव निरवशेषम् | लोकस्य खलु महन्त । दाक्षिणात्ये चरमान्ते किं जीवाः एवमेव एवं पाश्चात्येऽपि औत्तरेऽपि । लोकस्य खलु भदन्त ! उपरितन-चरमान्ते किं जीवा० पृच्छा गौतम ! नो जीना जीवदेशा अपि जीवमदेशा अपि यावद् अजीब देश अपि । ये जीवदेशास्ते नियमात् एकेन्द्रियदेशात्र अनिन्द्रियदेशाथ अथवा एकेन्द्रिय देशाश्च अनिन्द्रिययदेशाथ द्वीन्द्रियस्य च देशः अथवा एकेन्द्रियदेशाथ अनिन्द्रिपदेशाश्च द्विन्द्रियाणां च देशाः एवं मध्यमविरहितः यावत् पञ्चेन्द्रियाणाम् । ये जीवपदेशास्ते नियमात् एकेन्द्रियपदेशाथ अनिन्द्रियप्रदेशाथ अथवा एकेन्द्रिय प्रदेशाश्च अनिन्द्रियपदेशाश्च द्वीन्द्रियपदेशाथ अथवा एकेन्द्रियमदेशाथ अनिन्द्रियपदेशाश्च द्वीन्द्रियाणां च प्रदेशाः, एनम् आदिम विरहितो यात्रत पञ्चेन्द्रियाणाम् । अजीवा यथा दशमशन के तमायां तथैव निरवशेषम् | लोकस्य खलु भदन्त ! अवथरमान्ते किं जीवाः पृच्छा गौतम ! नो जीवा जीवदेशा अपि जीवपदेशा अपि यावत् अजीव प्रदेशाअपि ये जीवदेशा ते नियमात् एकेन्द्रियदेशाः अथवा एकेन्द्रियदेशाश्च द्वीन्द्रियस्य देशः, अथवा एकेन्द्रियदेशाश्च द्वीन्द्रियाणां च देशाः एवं मध्यमविरहितो यावत् अनिन्द्रियाणाम् प्रदेशा आदिमविरहिताः सर्वेषां यथा पौरस्त्ये चरमान्ते तथैव अजीवा यथा उपरितने चरमान्ते तथैव । एतस्याः खलु भदन्त ! रत्नमथायाः पृथिव्याः पौरस्त्ये चरमान्ते किं जीवाः पृच्छा गौतन ! नो जीवाः एवं यथैव लोकस्य तथैत्र चत्वारोऽपि चरमान्ताः यावत् औत्तरे । उपरितनस्तथैव यथा दशमशन के त्रिमलादिक् तथैव निरवशेषम् अवस्वनश्वरमान्तो यथैव लोकस्याचानञ्च रमान्तस्तथैव नवरं देशे पञ्चेन्द्रियेषु तृतीयभङ्ग इति शेषं तथैव । एवं थथा रत्नप्रमायाः चत्वारथरमान्ता भणिताः एवं शर्कराममाया अपि उपरितनोऽस्तनो यथा रत्न
1
०
1
०