________________
प्रमैयचन्द्रिका टीका श० १६ उ० ३ सू० १ कर्मप्रकृतिनिरूपणम् १५ गोयमा ! सत्तविहवंधए वा अविहवंधए वा छविहबंधए वा, एगविहबंधए वा" इत्यादि । कति खलु भदन्त कर्मप्रकृतयः प्रज्ञप्ताः गौतम ! अष्टकमप्रकृतयः मज्ञप्ताः, तद्यथा ज्ञानावरणीयं यावदन्तरायम् एवं नैरपिकाणाम् यावद्वैमानिकानाम् , जीवः खल्ल भदन्त ! ज्ञानावरणीयं कर्मवेदयन् कति कर्मप्रकृतीर्वघ्नांति, गौतम सप्तविधवन्धको वा अष्टविधवन्धको वा पड्विधवन्धको वा एकविध. बन्धको वा, इत्यादि। एकस्या वेदनसमयेऽष्टमकृतीनां' बन्धनं भवतीत्येतस्मसिद्धमेव, भायुर्वन्धकालादन्यत्रैकस्या वेदनसमये सप्तानामेव बन्धनं भवति । सूक्ष्मसंपरायनामकगुणस्थानके आयुष्यमोहनीयकर्मव्यतिरिक्षट्कर्मप्रकृतीनां कथन नरयिक सम्बन्धी कर्म प्रकृतियों के सम्बन्ध में यावत् 'पैमानिक जीवों के कर्मप्रकृतियों के सम्बन्ध में भी जानना चाहिये । 'जीवेणं भते । जाणावरणिज्ज वेएमाणे कइ कम्मपगडीओ बंध' हे अदन्त ! ज्ञानावरणीयकर्म का वेदन करता हुआ जीव कितनी कर्मप्रकृतियों का बन्ध करता है। 'गोयमा सत्तविबंधए वा, अट्टविह बँध० वा छविहबंधए वा, एगविहबंधए वा' इत्यादि हे गौतम । वह जीव सात कर्म प्रकृतियों का या आठ कर्म प्रकृतियों का, या छह कर्म प्रकृतियों का या एक कर्मप्रकृतिका बन्ध करता है इत्यादि। एक प्रकृति के वेदन समय में आठ प्रकृतियों का बन्धन होता है यह प्रसिद्ध ही है। आयु वन्ध काल से अन्यत्र एक प्रकृति के वेदन समय सात ही कर्मप्रकृतियों का बन्ध होता है । सक्षम सपिरायनामक देशवें गुण, स्थान में आयुष्य, मोहनीय कर्म के व्यतिरिक्त ६ फर्म प्रकृतियों का णियाणं " ते शतनु थन नीय- Cी प्रतिमांना सभाધમાં થાવ વિમાનિક જીવોની કમપ્રકૃતિઓના સંબંધમાં પણ સમજી લેવું. "जीवे णं भवे ! णाणावरणिज्यं वेएमाणे कइ कम्मपगड़ीओ बंधइ" सगवन् । જ્ઞાનાવરણીય કર્મનું વેદન કરતે જીવ કેટલી કર્મપ્રકૃતિએને બંધ કરે છે? “गोयमा! सत्तविहबंधए वा अविहबंधए वा छबिहबंधए वा एगविहबंधए. वा-इत्यादि-3 गौतम ! ७ सात भी प्रतिमानो अथवा म18 ४ પ્રકૃતિએને અગર છ કમ પ્રકૃતિઓને કે એક કર્મપ્રકૃતિને બંધ કરે છે. ઈત્યાદિ
એક કર્મ પ્રકૃતિના વેદન સમયે આઠ કર્મપ્રકૃતિને બંધ થાય છે. એ પ્રસિદ્ધ જ છે, આયુ બંધના કાળથી બીજે એક કર્મપ્રકૃતિના વેદન સમયમાં સાત જ કર્મ પ્રકૃતિઓને બંધ થાય છે. સૂક્ષ્મ સાંપરાય નામના દશમાં ગુરુસ્થાનમાં આયુષ્ય અને મોહનીય કર્મ સિવાયની છ કર્મપ્રકૃતિ