________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० १२ उ० ९ सू० ६ भावदेवात्पबहुत्वनिरूपणम्
३५१
आनतकल्पे भावदेवाः संख्येयगुणाः सन्ति, 'एवं जहा जीवाभिगमे तिविहे देवपुरिसे अध्याबहुयं जाव जोइसिया भावदेवा असंखेज्जगुणा' एवं रीत्या यथा जीवाभिगमे त्रिविध:-त्रिविधजीवाधिकारः अथ च देवपुरुषः- देवपुरुषाणामल्पबहुत्वमुक्तम्, वथैवात्राणि वक्तव्यम्, तथा चोक्तं जीवाभिगमे
'सहरसा रे कप्पे देवा असंखेज्जगुणा, महासुक्के असंखेज्जगुणा, लंतए असंखेज्जगुणा, बंभलोए देवा असंखेज्जगुणा, माहिदे देवा, असंखेज्जगुगा, सणंकुमारे कप्पे देवा असंखेज्जगुणा, ईसाणे देवा असंखेज्जगुणा, सोहम्मे देवा संखेज्जगुणा, भवणवासिदेवा असंखेज्जगुणा, वाणमंतरा देवा असंखेज्जगुणा' चि तदाह - यावत् ज्योतिषिका भावदेवाः असंख्येयगुणा भवन्ति । अन्ते गौतमो भग संख्यातगुणित हैं, यावत् इनकी अपेक्षा आरणकल्प में, आननकल्प में, भावदेव संख्यातगुणित हैं । ' एवं जहा जीवाभिगमे तिविहे देवपुरिसे अप्पा बहु जाव जोहसिया भावदेवा असंखेज्जगुगा' इस रीति से जैसे जीवाभिगम में त्रिविध-त्रिविध जीवाधिकार, अथ च देवपुरुष-देवपुरुषों का अल्पबहुत्व कहा गया है, उसी प्रकार से यहां पर भी वह कहना चाहिये | जीवाभिगम में ऐसा कहा गया है 'सहस्सारे कप्पे देवा असंखेज्जगुणा महासुक्के असंखेज्जगुणा, लंतए असंखेज्जगुणा, वंभ, लोए देवा असंखेज्जगुणा, महिंदे देवा असंखेज्जगुणा, सणकुमारे कप्पे देवा असंखेज्जगुणा, ईसाणे देवा असंखेज्जगुणा, सोहम्मे देवा संखेजगुणा, भवणवासिदेवा असंखेज्जगुणा, वाणमंतरा देवा असंखेज्जगुणा त्ति' अर्थात् सहस्रारकल्प में देव भावदेव असंख्यातगुणित हैं महाशुक्र में देव - असंख्यातगुणित हैं लान्तक में देव असंख्यात - गुणित हैं ब्रह्मलोक में भावदेव असंख्यातगुणित हैं, माहेन्द्रदेवलोक
मानतऽथभां सौंध्यात गां लावडेवो है " एवं जहा जीवाभिगमे तिविहे देवपुरिसे अप्पाबहुयं जोइलिया भात्रदेवा असंखेज्जगुणा " मा पद्धतिथी त्रा ભિગમ સૂત્રમાં જેવી રીતે ત્રિવિધ જીવાધિકાર દેવપુરુષાનુ અલ્પમહુવ કહેવામાં આવ્યું છે, એજ પ્રમાણે અહીં પણ ભાવદેવાનુ' અમહેલ કહેવું लेधयो कवालिगभभां व धुंछे है- ' सहस्सारे कप्पे देवा असंखेज्जगुणा, महासुक्के असंखेज्जगुणा, लंतए असंखेज्जगुणा वंभलोए देवा असंखेज्जगुणा, माहिं देवा असंखेज्जगुणा, सणकुमारे कप्पे देवा असंखेज्जगुणा, ईसाणे देवा असंखेज्जगुणा, सोहम्मे देवा संखेज्जगुणा, भवणवासी देवा असंखेज्जगुणा, वाणमंतरा देवा असंखेज्जगुणा त्ति " मानत उश्ता सहसार उभा असण्यातગણાં, મહાશુક્રમાં દેવ અસંખ્યાતગણા છે. લાન્તકમાં દેવ અસખ્યાત ગણા છે.