________________
-
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० १२ उ०७ सू०२ जीवोत्पत्तिनिरूपणम् २६१ कतया , यावत्-अपूकायिकतया, तेजाकायिकतया, वायुकायिकतया, वनस्पतिकायिकतया, देवत्वेन, देवीत्वेन, आसनशयनभाण्डामत्रोपकरणतया किम उत्पन्नपूर्वः-पूर्वमुत्पन्नो वतते ? भगवानाह-हंता, गोयमा जाव अणंतखुत्तो' हे गौतम ! हन्त सत्यम् यावत्-एको जीवः चतुःषष्टिलक्षासुरकुमारावासेषु एकैकस्मिन् असुरकुमारावासे पृथिवीकायिकादितया असकृत्-अनेकवारम् , अथवा अनन्तकृत्या-अनन्तवारम् उत्पन्नपूर्वः-पूनमु-पन्नो वर्तते । गौतमः पृच्छति'सयजीवा वि णं भंते ? ' हे भइन्त ! सर्वजीवा अपि खलु चतुष्पष्टि लक्षासुरकुमारावासेषु एकस्मिन् अमुरकुमारावासे पृथिवीकायिकादितया किम् उत्पन्नपूर्वाः पूर्वमुत्पन्नाः वर्तन्ते ? भगवानाह-एवं चेक, एवं जाव थणियकुमारेसु, कायिक रूप ले, यावत्-अपकायिक रूप से, तेजाकायिकरूप से, वायुकायिक रूप से, वनस्पतिकायिक रूप से, देवरूप से, देवीरूप से और आसन, शयन, भाण्ड आदि उपकरणरूप से क्यापहिले उत्पन्न हो चुका है ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं-'हंतागोयमा! जाव अणनखुत्तो' हां गौतम! यावतू एक जीव चौसठ लाख असुरकुमारावासों मेंले प्रत्येक असुरकुमारावास में पृथिवीकायिक आदिरूप से अनेक पार अथवा अनंतवार पहिले उत्पन्न हो चुका है। ___अब गौतम पुनः प्रभु से ऐसा पूछते हैं-'सव्वजीवा वि णं भंते!'. हे भदन्त ! सब जीव भी क्या चौसठ लाख असुरकुमारावासों में से एक एक अखरकुमारावास में पृथिवीकायिक आदिरूप से पहिले उत्पन्न हो चुके हैं ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं-' एवं चेव-एवं जाव थणियપૂર્વે પૃથ્વીકાયકરૂપે, અપ્રકાયિકરૂપે, તેજરકાયિકરૂપે, વાયુકાયિકરૂપે, વનસ્પ તિકાયિકરૂપે, દેવરૂપે, દેવીરૂપે, અને આસન, શયન, ભાંડાદિ ઉપકરણ રૂપે ઉત્પન્ન થઈ ચુકયો છે?
मार प्रभुना लत्त२-"हता, गोयमा ! जाव अणतखुत्तो ' गौतम! એક જીવ, ચેસઠ લાખ અસુરકુમારાવાસમાંના પ્રત્યેક અસુરકુમારાવાસમાં પૃથ્વીકાયિક આદિ રૂપે અનેકવાર અથવા અનંત વાર પૂર્વે ઉત્પન્ન થઈ ચુકી છે.
गौतम स्वामीना प्रश्न-"सव्व जीवा विण भंते ! " त्याह-भगवन! સઘળા જ શું ચેસઠ લાખ અસુરકુમારાવાસમાંના પ્રત્યેક અસુરકુમારાવાસમાં પૂર્વે પૃથ્વીકાયિકાદિ રૂપે ઉત્પન્ન થઈ ચુક્યા છે?
महावीर प्रभुन। उत्तर- 'एवं चेव, एवं जाव थणियकुमारेसु, नाणत्तं आषासेसु, आवासा पुव्वभणिया" गौतम | सघणा । ५y, यास: साम अभु.