________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०१२ उ०६ सू०२ चन्द्रस्य 'सश्री ' नामार्थनिरूपणम् १२३
टीका - अथ चन्द्रस्य 'ससी' इत्यभिधानस्य अन्वर्थतां प्ररूपयितुमाह-' से hi इत्यादि, 'से केणट्टेणं मंते ! एवं बुच्चइ - चंदे ससी, चंदे ससी ?" गौतमः पृच्छति - हे भदन्त । तत्-अथ केनार्थेन एवमुच्यते - चन्द्रः सश्रीः, चन्द्रः 'सश्रीरिति, चन्द्रस्य 'ससी' इति अभिधाने को हेतुरिति प्रश्नः, भगवानाह - 'गोयमा ! चंदस्स णं जोइर्सिदस्स, जोइसरण्णो मियंके विमाणे हे गौतम! चन्द्रस्य खलु ज्योतिषिकेन्द्रस्य, ज्योतिषिकराजस्य मृगाङ्के मृगचित्वात् मृगाङ्के विमाने अधिकरणभूते 'कंता देवा, कंताओ देवीओ, कंताई आसणरायणखंभभंडमत्तोवगरणाई' कान्ताः कान्तियोगात् कमनीयाः देवाः, कान्ताः कान्तिमयवात् परमरमणीयाः देव्यः, कान्तानि - कान्तियुक्तानि आसनशयनस्तम्भभाण्डामचन्द्र के सश्री नाम के अर्थ की वक्तव्यता
'से केणणं भंते । एवं बुच्चइ ' इत्यादि ।
CO
टीकार्थ- सूत्रकारने चंद्रमा का नाम जो 'सनी' कहा है उस विषय की अन्वर्थता इस सूत्र द्वारा प्रकट की है - इसमें गौतम ने प्रभु से ऐसा पूछा है - 'सेकेण्डेण भते । एवं बुच्चइ, चंदे ससी' हे भदन्त चन्द्र का नाम जो सी है - सो इस 'श्री' नाम होने में क्या कारण है ? इस प्रश्न के उत्तर में प्रभु कहते हैं 'गोयमा ' हे गौतम !' चंदस्स णं जोइसिदस्स जोइसरण्णो मियंके विमाणे ' ज्योतिषिकेन्द्र एवं ज्योतिषिकराज चन्द्र के मृगाङ्गविमान में 'कंता देवा, कंताओ देवीओ, कंताई आसणरायणखंrishnaraणा' कान्तिविशिष्ट होने से कमनीय देव, कान्तिमय भभंडमतोवगरणाई' " होने से परमरमणीय देवियां, कान्तिसहित आसन, शयन, स्तंभ, पात्र —ચન્દ્રના સશ્રી નામના અથની વક્તવ્યતા
“ से केणटुणं भंते । एवं बुच्चइ " त्याहिअर्थ-यन्द्रभानु' ' सश्री' नाम छे तेनी सार्थतानु
(C
<
સૂત્રકારે આ સૂત્રદ્વારા પ્રતિપાદન કર્યું છે આ વિષયને અનુલક્ષીને ગૌતમ સ્વામી મહાવીર પ્રભુને એવા પ્રશ્ન પૂછે છે કે सेकेणçणं भंते! एवं वुच्चर, चंदे ससी " હે ભગવન્ ! ચન્દ્રનુ જે " સશ્રી' નામ છે તે નામ પાડવાનું કારણ શું છે ? महावीर अलुना उत्तर - गोयमा ! 'च'दरस णं जोइसिंदस्स जोइसरण्णो मियंके विमाणे" हे गौतम! ज्योतिषिधना इन्द्र, ज्योतिषिठ રાજચન્દ્રના મૃગચિહ્નવાળા મૃગાંક વિમાનમાં " कंता देवा, कताओ देवीओ, कंताई आसणरायणखंभभंड म त्तोवगरणाई " विशिष्ट अन्तियुक्त देवी, विशिष्ट अन्तियुक्त हेवीओ, अन्तियुक्त असून, પાત્ર આદિ ઉપકરણા સદા શાલતા હાય છે, અને
-
$
स्तल,
शयन, "अप्पणो वि यणं