________________
भगवती सूत्रे
४२६
पावणे कीराणं, कायराणे, कापुरिसाणं इहलोगपडियद्वाणं, पर लोग परंमुहाणं, विसयतिसियाणं दुरणुचरे पायजणस्स ' हे अम्बतात ! एवं खलु वक्ष्यमाणरीत्या निर्ग्रन्थपवचनम् क्लीवानां मन्दसंहननानां कातराणाम् - बलवर्जि तानाम् ' अनएव कापुरुषाणाम्, इहलोकपतिवद्वानाम् सांसारिकमुखासक्तानाम्, परलोकपराङ्मुखानाम् स्वर्गापवर्गविमुखानाम् विषयतृष्णावतां पुरुषा णाम् दुरनुवरम् - दुःखेन आचरणीयम् निर्ग्रन्थमवचनमिति पूर्वेणान्वयः एतदमाकृतजनस्य सामान्य जनस्य दुरनुचरमस्ति, किन्तु 'धीरस्स, निच्छियस्स, ववसियस्स तो खलु एत्यं किचिचिदुक्करं करणयाएं' धीरस्य, साहसिकस्य, निश्चितस्य कर्तव्यभे खलु अम्मनाओ ! निग्गंथे पावणे कीवाणं कायपणं, कापुरिसाणं, इह लोग डिबद्वाणं, परलोमपरंमुहाणं, विसयनिसियाणं दुरणुचरे पा
जणस्स ' हे मात तात ! यह निर्ग्रन्थ प्रवचन जिनका संहनन मन्द है- कमजोर है-चित्त में जिनको एकाग्रता नहीं है, और इसीसे जो कायर पुरुषों की तरह हाथ पर हाथ धरे बैठे रहते हैं तथा जिसका चित्त भौतिक पदार्थों में भी रातदिन फँसा रहता है- उनके सेवन में ही जो गतदिन एक करके आनन्दोल्लासमग्न बने रहते हैं. अपने परलोकको सुधारने का ध्यान जिनके चित्त में कमी आना नहीं है, ऐसे पुरुषों को ही दुरलुचर हैं तथा जो मूर्खजन हैं - हेय और उपादेयका विवेक जिनके चितमें नहीं है ऐसे प्राकृतजनके द्वारा भी यह निर्ग्रन्थ-प्रवचन आरा धित करने में अशक्य है. किन्तु 'धीरस्त निच्छियस्स ववसियस्स नो खलु एत्थ किंचि विदुक्करं करणयाए ' जो साहसवाले हैं, मुझे यह
1
!
अम्मताओ निगांथे पावयणे कीवाणं कायराण, कापुरिसाणं, इहलोगपडिबद्धाणं पर लोगपर मुंहाण, त्रिसयतिसियाणं दुरणुचरे पागयजणस्स " हे भारतात ! આ નિગ્રંથ પ્રવચન સન્તુ સહનનવાળા–કમોર પુરુષાને માટે, જેના ચિત્તમાં એકાગ્રતા નથી એવી વ્યક્તિએને માટે, કાયર પુરુષાની જેમ આરામથી ઘરમાં બેસી રહેનાર વ્યક્તિએને માટે, વિષયાના સેવનમાં રાતદ્દિન મગ્ન રહેનાર માણસાને માટે, તથા પરલેાકને સુધારવાના વિચાર જેના હૃદયમાં કદી પણુ આવતે નથી-આ લેાકના સુખને જ જેએ વિયાર કરે છે એવા લેાકેાને માટે દુષ્કર છે. જે લેાકેા મૂખ છે-અજ્ઞાન છે, તૈય અને ઉપાદેયને વિવેક જેના ચિત્તમાં રહેલા નથી એવા પ્રાકૃતના દ્વારા આ નિગ્રંથ પ્રવચનનું आराधन श्वानुं हार्य अशस्य छे. परन्तु " धीरस्स निच्छियस्स ववसियस्स नो खलु एत्थ किंचि वि दुक्करकरणयाए " ? सो साहसि छे,
भारे