________________
प्रमेयचन्द्रिका टी०२०९३०३२०१८नैरयिकाद्युत्पादा दिसान्तर निरन्तरतानि० ३३३ थेनाईता शाश्वतो लोक उक्तोऽतो लोकस्य शाश्वतत्वात् सन्त एव सत्स्वेववा नैरकादयः नैरयिकेषु वा उत्पद्यन्ते, उद्धत्तन्ते च्यवन्ति चेति । तदुपसंहरन्नाह ' से तेणटुण गंगेया | एवं बुच्चइ जाव सओ वेमाणिया चयंति, नो असओ वेमाणिया चयंति ' हे गाङ्गेय ! तत् तेनार्थेन एवमुच्यते यावत् सन्तो नैरयिकादि वैमानिकान्त उपपद्यन्ते । नो असन्त उपपद्यन्ते । एवं सन्त एव नैरयिका दिवानव्यन्तरान्ता उद्वर्तन्ते, नो असन्त उद्वर्तन्ते तथैव सन्त एव ज्योतिषिकवैमानिकान्ति, नो असन्तो ज्योतिषिकवैमानिका व्यवन्ति ।
अपने मनका समर्थन किया है। क्योंकि अर्हन्त पार्श्वनाथने जब लोकको शाश्वत कहा है, तो लोकके शाश्वत होनेसे विद्यमान नैरधिकादि पार्थ नैरथिको में उत्पन्न होते हैं, अथवा पूर्व में नैरविकादिकों के रहने पर ही वहां अन्य नैरयिकादि उत्पन्न होते है उतना करते हैं और च्युत होते हैं ।
अब इस विषयका उपसंहार करते हुए प्रभु गांगेयसे कहते हैं कि 'से तेण्डेणं गंगेया ! एवं वुच्चइ जाब सओ बेमाणिया चयंति, नो असओ वेमाणिया चयंति' इसी कारण हे गांगेय ! मैंने ऐसा कहा है कि विद्य मान नैरयिकादि वैमानिकान्त जीव उत्पन्न होते हैं, असत् ये उत्पन्न नहीं होते हैं, नैरयिकादि वानव्यन्तरान्त जीव सदवस्थायुक्त हुए होकर ही उद्वर्तन करते हैं, असदवस्था युक्त हुए थे उतना नहीं करते हैं, इसी तरह से सदवस्थापन्न हुए ज्योतिषिक और वैमानिक चवते हैं असदूपनासे युक्त हुए ये नहीं चलते हैं।
अब गांगेय भगवान की
अतिशायिनी ज्ञानसं
આ રીતે સહુાવીર પ્રભુએ પાર્શ્વનાથના સિદ્ધાન્ત દ્વારા જ પેાતાના મતનું સમાઁન કર્યુ છે. કારણ કે પાર્શ્વનાથ અહં તે લેાકને શાશ્વત કહ્યો હાવાથી એ વાત પણ સિદ્ધ થાય છે કે વિદ્યમાન નારકાદિ જીવા જ તરકામાં ઉત્પન્ન થાય છે. એટલે કે પહેલાં નારકાદિનુ અસ્તિત્વ ત્યાં રહેલું હાય ત્યારે જ અન્ય નારકાદિની ત્યાં ઉત્પત્તિ થાય છે, ઉદ્દતના થાય છે અને ચ્યવન થાય છે. હવે આ વિષયનેા સંહાર કરતા મહાવીર પ્રભુ ગાંગેયને ! " से तेणट्टेणं गांगेया ! एवं बुच्वइ, जाव सओ वेमाणिया चयंति, नो असओ वैमाणिया चयति " हे जागेय ! ते भर में मेवु' उधु छे કે વિદ્યમાન નારકેાથી વૈમાનિક પન્તના જવા ઉત્પન્ન થાય છે, અવિદ્યમાન નારકોથી વૈમાનિક પત્તના જીવેા ઉત્પન્ન થતા નથી. વિદ્યમાન નારકેાથી વાનબ્યતર સુધીના જીવા ઉદ્દતના કરે છે, અવિદ્યમાન નારકોથી વાનન્ય તર સુધીના જીવા ઉદ્ભના કરતા નથી. વિદ્યમાન વૈમાનિકા અને ચેતિષિકા આવે છે અવિદ્યમાન વૈમાનિકો અને ચૈાતિષિક ચ્યવતા નથી.