Page Text
________________
shraft डीका श. ९ उ. १ सूं १ अम्बूद्वीप स्वरूपनिरूपणम्
ટલું
चतुर्दशभिर्नदीनां सहस्रैर्युक्ताः, हैमवतैरण्यवतयोः रोहिद्रोहितांशा सुकूलाः स्वप्यकूलाः, प्रत्येकमष्टाविंशत्या सहस्त्रैर्युक्ताः, हरिवर्षरम्यकवर्पयोईरि-हरिकान्तानरकान्ता नारीकान्ताः प्रत्येकं षट्पञ्चाशता सहस्रैर्युक्ताः समुद्रमुपगच्छन्ति, एवं महाविदेहे शीतशीतोदे प्रत्येकं पञ्च मिर्लक्षैर्द्वात्रिंशता च सहस्त्रैर्युक्ते समुद्रमुग्गये दो नदियां बहती हैं, ऐरावत क्षेत्र में रक्ता रक्तवती ये दो नदियां बहती हैं । इनमें गंगा, मिन्धु इनकी परिवार नदियां और ऐरावत क्षेत्र में बहने वाली रक्ता रक्तावती इनको प्रत्येक की परिवार नदियाँ १४१४ हजार हैं । इस प्रकार इन चारों नदियों की परिवार नदियों की संख्या ५६ हजार आ जाती है । हैमवत और हैरण्यवत इन क्षेत्रों में क्रमशः रोहित, रोहितांशा और सुवर्णकूला रूप्यकूला ये नदियां बहती हैं इनकी सब की परिवार नदियां २८-२८ हजार हैं । इस तरह इनकी सब परिवार नदियों की संख्या एक लाख बारह हजार हो जाती है । हरिवर्ष में हरि, हरि कान्ता, रम्यकवर्ष में नरकान्ता नारीकान्ता, ये नदियां बहती हैं। इनकी परिवार नदियां प्रत्येक की ५६-५६ हजार हैं । महाविदेह में सीता सीतोदा ये दो नदियाँ हैं । इनकी प्रत्येक की परिवार नदि पांच ५ लाख बत्तीस ३२ हजार हैं । इनमें से दो दो नदियों में पूर्व पूर्व की नदी पूर्व समुद्र में जाकर मिली है और शेष नदियां पश्चिम समुद्र में जाकर मिली हैं । इस तरह इन सब की परिवार नदियों का प्रमाण १४ लाख छप्पन हजार होता है । सो जम्बूद्रीप प्रज्ञप्ति का जम्बूद्वीप का वर्णन का पाठ यहां तक जम्बूद्वीप के वर्णन में ૧૪, ૧૪ હજાર શાખાઓ છે. આ ચારે નદીએની સાથે સગમ પામતી કુલ ૫૬૦૦૦ નદીએ છે. હૈમવત ક્ષેત્રમાં રહિત અને રાહિતાંશા નામની એ મુખ્ય નદીએ છે હૈરણ્યવત ક્ષેત્રમાં સુવર્ણફૂલા અને રૂપ્પફૂલા નામની એ મુખ્ય નદીઓ છે. આ ખન્ને ક્ષેત્રની ચાર મુખ્ય નદીઓને ૨૮, ૨૮ હજાર નદીઓ મળે છે. આ રીતે તેમની પિરવાર નદીઓની કુલ સખ્યા ૧૧૨૦૦ થાય છે. રવષ ક્ષેત્રમાં હિર અને હિરકાન્તા, રમ્યક વર્ષમાં નરકાન્તા અને નારીકાન્તા નદીએ મુખ્ય છે. તે દરેકની પરિવાર નદીઓની સખ્યા ૫૬-પદ્ હજાર છે. મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં સીતા અને સીતાદા નામની મુખ્ય નદીઓ વહે છે. તે દરેકની પરિવાર નદીએ (શાખાએ) ની સખ્યા ૧૩૨૦૦૦ છે આ દરેક ક્ષેત્રની જે મમ્બે નદીએ કહી છે તેમાંની પહેલી નદી પૂર્વ સમુદ્રને મળે છે અને બીજી નદી પશ્ચિમ સમુદ્રને મળે છે. આ રીતે જમૂદ્દીપની નદીઓની કુલ સંખ્યા ૧૪૫૬૦૦૦ થઈ જાય છે. જમૂદ્રીપ પ્રજ્ઞમિના જખૂદ્વીપના વણુ -
| SR No. | 009317 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 07 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1964 |
| Total Pages | 784 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 46 MB |